बलवा नगरपालिकाको छैंंठौं नगर सभाबाट करिब ५७ करोडको बजेट प्रस्तुत

जलेश्वरटुडे समाचारदाता
महोत्तरी, १० आषाढ

बलवा नगरपालिकाले शmुक्रबार एक कार्यक्रम वीच छैठौं नगर सभाबाट ५७ करोड २० लाख ३५ हजारको बजेट प्रस्तुत गरेको छ ।

प्रमुख अतिथि लोसपाको बरिष्ठ नेता ,पूर्व रक्षा मन्त्री तथा संंघिय साँसद शरत सिंह भण्डारी,विशिष्ट अतिथि प्रदेश सभा साँसद सुरिता साह,जयलुन राइन,अतिथि पूर्व राज्यमन्त्री अभिराम शर्मा,जिसस महोत्तरी सभापति सुमन कुमार कर्ण,भुपू महोत्तरी जिसस सभापति सुरेश प्रसाद सिंह,लोसपा युवा नेता ज्ञानेन्द्र्र झा ,उपप्रमुख राम दुलारी ठाकुर,११ वडाका वडाध्यक्षहरु, कर्मचारीहरु,विभिन्न पार्टीका प्रतिनिधिहरु,नागरिक समाज,प्रहरी तथा पत्रकारहरुको गरिमामय उपस्थिति रहेको थियो ।

कार्यक्रमको अध्यक्षता तथा नीति तथा कार्यक्रम र बजेटको प्रस्तुतिकरण नगर प्रमुख राम विजय महतो र बाँकी अंशको प्रस्तुतिकरण तथा शुभकामना मन्तब्य प्रस्तुति प्रमुख प्र्रशासकीय अधिकृत प्रमोद ठाकुरले गर्नु भएको थियो भने उद्घोषण सुदिप झाले गरेका थिए ।

कार्यक्रममा विभिन्न वक्ताहरुले यसरी खुल्ला रुपमा नगर सभा हेर्न र सुन्न पाउदा ज्यादै नै खुशी महसुस गरेको बताए । पूर्व राज्यमन्त्री शर्माले राजनैतिक पार्टीहरुको उपस्थिति सक्रिय रुपमा यस्ता कार्यक्रमहरु हुनुपर्नै बताउनुुभयो । यस पालिकामा भएका विभिन्न धार्मिक धरोहरहरुलाई पर्यटकीय

रुपमा विकसित गर्नूपर्ने आवश्यकता रहेको बताउनुभयो । त्यसैगरी प्र्रदेश सभा सदस्य सुरिता साहले यस पालिको विकासको लागि सबै राजनैिितक दलहरुसँग समन्वय गरेर अगाडी बढनुुुपर्ने बताउनुभयो । तटबन्ध निर्माण तथा प्र्राविधिक शिक्षाको अविलम्ब शुचारु गराउनु पर्नै बताउनुभयो । प्रमुख अतिथि भण्डारीले सबै वडाका अध्यक्ष तथा सदस्यहरुले समुह बनाएर आ—आफ्ना वडामा गएर जनतासँग

प्रत्यक्ष सम्पर्क गरेर उनीहरुको चाहना र आवश्यकता बमोजिम काम गरे यो पालिकाको विकास सिघ्र हुने बताए । साथै प्रदेश सरकार तथा संघिय सरकारसँग समन्वय गर्नुपर्ने बताए । यस पालिकालाई समृद्ध पालिका बनाउनको लागि माछा खेति,धार्मिक क्षेत्रहरुमा पडौल स्थान,लक्ष्मीनारायण मन्दिर र यसको पोखरी सौन्दर्ययीकरण,जलेश्वर—रौजा—बर्दिबासलाई हुलाकी सडक जोडन पहल गर्नुपर्ने बताए

। स्वास्थ्य क्षेत्रमा समेत उपलब्ध स्वास्थ्य चौकीहरुकोे राम्रो व्यवस्थापन गरी औषधी बैकको स्थापना गर्न उत्तम रहेको वहाँले बताउनुभयो । तर जतिसुकै काम गरे पनि जबसम्म नीति ठीक,कार्यक्रम ठीक,बजेट ठीक नियत ठीक हुदैन तबसम्म पालिकाको विकास नहुने भएकोले नियतलाई ठीक गरेर

अगाडी बढन वहाँले सबै जनप्रतिनिधिहरुलाई आग्रह गर्नुभयो । यसमा कुनै पनि विपक्षी पार्टीले अवरोध वा विरोध नगरेर सल्लाह र सुझाव दिई सँगै काम गर्ने बातावरण बनाउनुुपर्ने आवश्यकता रहेको वहाँले बताउनुभयो । कार्यक्रमको अन्त्यमा सबैको सल्लाहको आत्सात गर्दै अगाडी बढने दृढ विश्वास दिलाउदै र कार्यक्रम सफल पार्न सहयोग गर्ने सबै सरोकारबालाहरुमा कृतज्ञता व्यक्त गर्दै नगर प्रमुख महतोले कार्यक्रमको समापन गर्नु भएको थियो ।

नीति तथा कार्यक्रम आ.व. २०७९।०८० को बजेटको पूर्ण पाठ ः

यस वलवा नगरपालिकाकोछैठोै नगर सभा कार्यक्रमको आदरणीय प्रमखु अतिथिज्यू, अतिथिज्यू,उपप्रमुखज्यु, उपस्थित सम्पूर्ण नगर सभा सदस्य ज्यूहरु,प्रमुख प्रशासकीय

अधिकृतज्यू,विभिन्न संघ संस्थाका प्रमुख तथा प्रतिनिधि ज्यूहरु,विभिन्न राजनैतिक दलका प्रमुख एवम् प्रतिनिधि ज्यूहरु, नगर कार्यपालिकाको कार्यालयका सम्पूर्ण कर्मचारीहरु, शिक्षकहरु, सुरक्षाकर्मी,पत्रकारज्यूहरु,बुद्घिजिवि, नगरवासी एवम् उपस्थित सम्पूर्ण सज्जन वृन्द।सर्वप्रथम हाम्रो निमन्त्रणालाई स्वीकार गरी उपस्थित भएर हौसला दिनुहुने सम्पुर्ण महानुभावहरुलाईसंघिय लोकतान्त्रीक गणतन्त्र घोषणा पछिकोछैठोै नगर सभा समारोहमा नगरपालिकाको तर्पmबाट हार्दिक स्वागत, सम्मान र आभार व्यक्त गर्न चाहन्छु ।
आदरणीय महानुभावहरु,
देशमा संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको स्थापना तथा मधेश आन्दोलनको लागि विभिन्न कालखण्डमा आफनो अमुल्य जिवन बलिदान दिनु हुने ज्ञात अज्ञात अमर सहिदहरु प्रति भावपुर्ण श्रद्घाञ्जली अपर्ण गर्दछु । साथै विभिन्न आन्दोलनका क्रममा घाईते तथा अंगभंग हुनु भएका योद्घाहरुमा उच्च सम्मान व्यतm गर्न चाहन्छु । नेपालको संविधान जारी भए पछि दोस्रो पटक सबै स्थानीय तह र वडा निर्वाचन सम्पन्न भएको छ । निशपक्ष, स्वतन्त्र, शान्तिपूर्ण , स्वच्छ र भयरहित वातावरणमा सम्पन्न यस निर्वाचनले लोकतन्त्रलाई जगै देखि बलियो बनाएको छ ।जनचाहना अनुरुप नागरिकको सेवा गर्ने, दिगो विकास र समृद्धिको चाहना पुरा गर्नेविशेष जिम्मेवारीका साथ बलवा नगरपालिकाको जन प्रतिनिधिको रुपमा हामीलाई निर्वाचित गर्नु हुने सम्पूर्ण नगरबासि प्रति हार्दिक धन्यवाद प्रकट गर्दछु।साथै बलवा नगरपालिकाको निर्वाचन सफलता पूर्वक सम्पन्न गराउने निर्वाचन आयोग, राष्टू सेवक कर्मचारी, राजनितिक दल, संघ संस्था र आम नागरिक प्रति हार्दिक आभार व्यक्तगर्दछु ।
नेपालमा संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र स्थापना भए पश्चात संघ, प्रदेश र स्थानीय तहतिन वटै सरकारसंविधानले दिएको अधिकार आत्म साथ गर्दै मुलुकलाई दिगो शान्ति, सुशासन, विकास र समृद्घिको आकांक्षा पुरा गर्न सवै जना प्रतिबद्घ भई लागि परेका छन् । संविधान बमोजिम स्थानिय तहले आफनो अधिकार क्षेत्र भित्रको आर्थिक अधिकार सम्बन्धि विषयमा कानुन बनाउने, बार्षिक बजेट बनाउने, निर्णय गर्ने, नीति तथा योजना तयार गर्ने र त्यसको कार्यन्वयन गर्ने गर्दछ । नेपालकोसंबैधानिक तथाप्रचलित कानुनी प्रावधान बमोजिम नगरपालिकाले तोकिएको समय भित्रै नगर सभामा आय(व्ययको अनुमान पेश गरि कानुनी शासन तथा जनउतरदायी शासन व्यवस्था प्रतिको दृढ विश्वास कायमै राखेको छ । यस अबधिमाबलवानगरपालिकाले लिएको नीति र कार्यक्रमबाट हासिल गरेको उपलब्धि र हाम्रो अनुभुतिका बारेमा समेत समिक्षा गर्नेछौ । साथै आर्थिक बर्ष २०७९।०८० को नीति तथा कार्यक्रम यस गरिमामयछैठोेै नगरसभामाप्रस्तुत गर्न पाउदा मलाई गौरवको अनुभुति भई रहेको छ ।
आदरणीय नगरसभा सदस्य ज्यूहरू,
अब म आर्थिक बर्ष २०७९।०८० को नीति, बजेट तथा कार्यक्रम समानित सभा समक्ष प्रस्तुत गर्ने अनुमति चाहन्छु । अगामी आर्थिक बर्षको बजेट तथा कार्यक्रम तर्जुमा गर्दा नेपालको संविधानको राज्यका निर्देशक सिद्घान्त, नीति तथा दायित्व एवं नागरिकका मौलिक हकलाई मुख्य रुपमा लिएको छु । त्यसै गरि नेपाल सरकारतथा मधेस प्रदेश सरकारको आर्थिक बर्ष २०७९।०८० को नीति, बजेट तथा कार्यक्रमलाई पनि मुख्य अधार लिएको छु ।
सोचः स्वच्छ,सृजनशील समृद्ध पर्यटकीय बलवा
लक्ष्यः समृद्ध बलवा,सुखी नगरवासी बनाउने अवधारणा बमोजिम यस बलवा नगरपालिकाको विद्धमान अवसर तथा चुनौतिहरुलाई सम्बोधन गर्न दीर्घकालिन उद्देश्य सहित विकासलाई मौलिक ढाँचामा अगाडी बढाउने हाम्रो लक्ष्य छ ।
उदेश्यः
१. अत्याधुनिक पुर्वाधार विकास सहित समग्र समृद्धिका लागि ाजनीतिक,सामाजिक,प्रशासनीक, प्राविधिक तथा सांस्कृतिक पक्षको दीर्घकालिन योजना तर्जुमा र सोही अनुसार स्वच्छ सृजनशिल समृद्ध र पर्यटकीय नगर निर्माणमा जोड दिने ।
२.उदयोग, व्यवासय तथा उत्पादनमुलक प्रकृतिका क्रियाकलापबाट आर्थिक उन्नतिको अवसर सृजना गरी गरिबी न्युनिकरणमा जोड दिने ।

ड्ड आन्तरिक राजश्व वृद्धिका लागि नयाँ क्षेत्रको पहिचान गरी स्थानीय स्रोतको परिचालनबाट आत्म निर्भरतामा जोड दिने ।

ड्ड अपेक्षित उपलब्धिः अगामी आ.व. २०७९।८० को नीति,कार्यक्रम तथा बजेटबाट समग्र नगरवासीहरुको आर्थिक,सामाजिक,सांस्कृतिक तथा राजनीतिक विकास भई समृद्ध नगरको निर्माण गर्न सहयोग पुग्ने अपेक्षा गरिएको छ ।

बजेटका प्राथमिकताह? ः नग÷पालिकाले वार्षिक योजना तथा बजेट तजर्’मा गर्दा निम्न विषयलाई प्राथमिकता दिईएको छ .
क) आर्थिक विका; तथा ग÷िबी निवा÷णमा प्रत्यक्ष योगदान प’र्याउने,
ख) उत्पादनम“लक तथा छिटो प्रतिफल प्राप्त गर्न ;किने,
ग) जनताको जीवनःत÷, आम्दानी ÷ ÷ोजगा÷ी बढ्ने,
घ) ःथानीय ;हभागिता ज’ट्ने, ःवयम् ;ेवा प÷िचालन गर्न ;किने तथा लागत कम लाग्ने,
ङ) ःथानीय ;्रोत ;ाधन ÷ ;ीपको अधिकतम प्रयोग ह’ने,
च) महिला, बालबालिका तथा पिछडिएका क्षेत्र ÷ ;म’दायलाई प्रत्यक्ष लाभ प’ग्ने,
छ) लैङ्गिक;मानता ÷ ;ामाजिक ;मावेशीक÷ण अभिबृद्धि ह’ने,
ज) दिगो विका;, वाताव÷णीय ;+÷क्षण तथा ;म्वद्र्धन गर्न ;घाउ प’र्याउने,
झ) भाषिक तथा ;ा+ःकृतिक पक्षको जगेर्ना ÷ ;ामाजिक ;द्भाव तथा एकता अभिवृद्धिमा ;घाउ प’र्याउने, आदि .
क्षेत्रगत नीतिह?
आर्थिक विका;
= !) कृषि तथा पश’ विका;ः
“वलवा नग÷पालिकाको ;मृद्धि उत्पादनमा वृद्धि”
ड्ड “आर्थिक ;मृद्धिको अधा÷ कृषि प्र;ा÷” भन्ने म’ल ना÷ाका ;ाथ कृषि उत्पादनमा व्यव;ायिक÷ण,आध’निकिक÷ण, यान्त्रि÷ीक÷ण तथा बजा÷ीक÷णमा विशेष जोड दिदैँ ;ाम’हिक खेती प्रणाली विका; ग÷ी कृषि क्षेत्रलाइ आत्मनिर्भ÷ ÷ मर्यादित बनाउने नीति अवलम्बन ग÷िनेछ .
ड्ड नग÷पालिका भित्रका कृषि योग्य भ’मिमा ;िँचाइ ;’विधा उपलब्ध ग÷ाउन शैलो टय’वेल, डीप टय’वेल, क’लो निर्माण नग÷पालिका तथा प्रदेश ;÷का÷÷ ;घ+ीय ;÷का÷को ;हाकार्यमा ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड नग÷भित्र कृषि ;’चिना केन्द्र ÷ कृषि पाठाशाला ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड धान, गेह’ , त÷का÷ी माछा उत्पादनमा नग÷पालिकालाई आत्मनिर्भ÷ बनाउन उन्नत प्रविधि तथा बेमो;िमी त÷का÷ी खेती, माछा पालन ÷ भ’÷ा उत्पादन धान ÷ गेह’ खेती ;म्बन्धी तालिम ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड नग÷वा;ीलाई कृषि उत्पादनमा आत्मनिर्भ÷ बनाउन ;ाना ;िँचाइलाइ कार्यक्रमलाई प्राथमिकता दिइनेछ .
ड्ड कृषि उत्पादनलाई व्यव;ायिक बनाउन उन्नत वालीको विउ वित÷ण कार्यक्रम ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड कृषि उत्पादनलाई वृद्धि गर्न माटो प÷िक्षण कार्यलाई विशेष जोड दिइनेछ .
ड्ड गृहणी महिलाह?को खे÷ गएको ;मय ;दपयोग ग÷िने ÷ आर्गेनिक त÷का÷ी उत्पादन ग÷िने कार्यमा प्रोत्;ाहन ग÷िनेछ .
ड्ड य’वा ःव÷ोजगा÷ कार्यक्रमलाई प्रभावका÷ी ?पमा अघि बढाइने छ .
ड्ड पश’पालन कार्यमा य’वा,विपन्न तथा ग÷िब एकल महिला लाई प्रोत्;ाहन ग÷िनेछ .
ड्ड प्रधानमन्त्री ÷ोजगा÷ कार्यक्रम मार्फत नग÷ क्षेत्रमा ÷हेका बे÷ोजगा÷ ;“चीमा ;“चीकृत कामदा÷लाई विका; कार्यमा अधिकतम प÷िचालन ग÷िनेछ .
ड्ड नग÷लाई द’ध ÷ मा;’मा आत्मनिर्भ÷ बनाउने कार्यक्रम अन्तर्गत द’ग्ध वित÷क किशान ÷ पश’पालक कि;ानलाई तालिमका ;ाथ अन्य आवश्यक ;मन्वयताम्क ;हका÷ी ह?को क्षमता अभिवृद्धिको लागि विभिन्न कार्यक्रम ;++चालन ग÷िनेछ .
ड्ड नग÷क्षेत्रमा ;+चालनमा ÷हेको ग÷िबी निवा÷णका लागि लघ’ उधम कार्यक्रम लगायत बाट छनौट भएका उधमीह?लाई उधमशीलता विका;का लागि प्राविधि ;हयोग ÷ ःत÷ोन्नति कार्यक्रम नियमीत ग÷िनेछ .
ड्ड पश’ खोप कार्यक्रम, व्यव;ा;िक पश’फार्म प्रबद्र्धन कार्यक्रम–गाई, भै+;ी= बाख्रा, क’ख’÷ा) मा जोड दिईनेछ .
ड्ड नश्ल ;’धा÷का लागि कृत्रिम गर्भाधान तथा पश’ आहा÷ा श्रोतकेन्द्र ःथापना ग÷ी हिउँदे, बर्षे घाँ; उत्पादनमा जोड दिइनेछ .
ड्ड पश’धनको क्षति न्य’निक÷णको लागि ÷ोग नियन्त्रण खोप कार्यक्रम तथा पश’ ःवाःथ्य शिवि÷ ;+चालनको जोड दिइनेछ .
ड्ड बर्डफ्ल’ लगायतका पश’जन्य महामा÷ी नियन्त्रण गर्ने जनचेतना म’लक कार्यक्रमह? ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड ÷ा;ायनिक मलको प्रयोगलाई क्रमशः नि?त्;ाहित गर्न कृषकह?लाई प्रा+गा÷िक मल उत्पादन ;म्वन्धी प्राविधिक ज्ञान दिइने छ .
ड्ड अर्गानिक त÷का÷ी खेती तथा प्राङ्गा÷िक खेती कार्यक्रममा आवश्यक ;हयोग गर्दै य; नग÷पालिकामा य’वा ःव÷ोजगा÷ कार्यक्रम ;ञ्चालन गर्न ;म्वन्धित निकायमा पहल ग÷िने छ .
२)पर्यटन ;म्बन्धी नीतिः
ड्ड नग÷ पर्यटन व्यवःथापन ;म्बन्धि ग’? योजना निर्माण ग÷ी पर्यटकीय प’र्वाधा÷ विका;मा प्राथमिकीक÷णका आधा÷मा लगानी गर्ने नीति लिइनेछ .
ड्ड नग÷ क्षेत्रभित्र ÷हेका धार्मिक, ;ाँःकृतिक, ऐतिहा;िक ÷ प्राकृतिक क्षेत्रको ;+÷क्षण, ;म्बद्र्धन गर्दै ;म्भाव्यताको आधा÷मा पर्यटकीय क्षेत्रको विका;का कार्यक्रम ;+चालन ग÷िने छ .
ड्ड पर्यटन क्षेत्रको दिगो विका;को लागी जन;हभागितामा आधा÷ित वाताव÷ण ;+÷क्षण कार्यक्रम एकिकृत ?पमा ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड य; नग÷पालिकामा ÷हेका का÷िक ःथान, ध्र’वक’ण्ड÷ौजा मजा÷, बन्चौ÷ी गढ, लक्ष्मीना÷ायण मन्दि÷ लगायतका ऐतिहा;िक, ;ा+ःकृतिक ए+व धार्मिक महत्वका क्षेत्रको विका;मा जोड दिइनेछ .
ड्ड य; नग÷पालिकामा कलात्मक शैलीको प्रवेशद्वा÷ गेट बनाइनेछ तथा पर्यटकीय क्षेत्रको विका; ए+व प्रवद्र्धन गर्न ÷ प÷म्प÷ागत कला÷;+ःकृतीको ;+÷क्षणमा विशेष ध्यान दिइनेछ .
ड्ड का÷िक ःथानमानिर्माणह’ँदै ग÷ेको ;ाम’दायिक धर्माशालाको निर्माणकार्य ;मपन्न ग÷ी आध’निक ;ेवा ;’विधाय’क्त बनाइने छ .
ड्ड का÷िक ःथानलाई व्यवःिथत गर्ने विभिन्न कि;िमका कार्यत्र्mह? ;+चालन ग÷िनेछ.
;ामाजिक विका;
!)शिक्षा तथा व्यव;ायिक तालिम
ड्ड ;बै बालबालिकाको पह’ँच विधालय ;म्म प’र्याउन बालबालिका झिकाउ,;िकाउ ÷ टिकाउ कोकार्यक्रम ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड प्रा÷म्भिक बाल विका; तथा प“र्व प्राथमिक कक्षाको ग’णःत÷ीय पह’ँच ;’निश्चित गर्न बालमैत्रि बाताव÷ण ;िकाइ ग÷िनेछ . बालबालिकाको ?चिलाई ध्यानमा ÷ाख्दै विधालयह?मा बालबालिका अन’क’ल खेल ;ामग्रीको व्यवःथा ग÷िनेछ .
ड्ड प्रधानध्यापक तथा शिक्षकको भ’मिका ;’दृध गर्न प्रधानाध्यापकले नग÷पालिका ÷ विधालय व्यवःथापन ;मिति ;ँग ÷ शिक्षकले प्रधानाध्यापक ;ँग शिक्षक ग’णःत÷ ;’धा÷ ;म्झौता गर्न’ पर्ने व्यवःथा कायम ग÷िनेछ .
ड्ड आध’निक शिक्षण ;िकाई पद्धतिका लागि शिक्षक तालिम, शैक्षिक ;ामग्री व्यवःथापन जःता क्रियाकलापह?मा ;हयोग ÷ ;हकार्य गर्न इच्छ’क गै=;=;+ःथा तथा निकायह?बाट प्रविधि तथा आर्थिक ;हयोग लिई नग÷को शैक्षिक ग’णःत÷ लाई थप ;’दृढ ग÷िने नीति अवलम्बन ग÷िनेछ .
ड्ड ;बै विद्यालयमा बाल क्लबको गठन अनिवार्य ग÷िनेछ . विधालयमा फ’लबा÷ी तथा क÷े;ाबा÷ी निर्माण ग÷ी ह÷ियाली, ;फा ÷ ;’न्द÷ विधालय बनाउने बाल क्लबलाई प’÷ःकृत ग÷िनेछ .
ड्ड ;÷ोका÷वालह?को ;हभागीतामा दिवाखाजा कार्यक्रम ÷ निश’ल्क ःयानिट÷ी प्याड वित÷ण कार्यक्रमलाई व्यवःिथत त’ल्याइनेछ .
ड्ड विधालयमा निका;ा भएको ÷कमको ;द’पयोग ;मयमै प्रवाहका÷ी ?पले भए नभएकोे अन’गमन म“ल्याक+न गर्न नग÷पालिकाबाट आन्त÷िक लेखा प÷िक्षण ग÷ी विधालयमा ;’शा;न ÷ जवाफदेहिताको अभिवृद्धि ग÷िनेछ .
ड्ड प्राविधिक शिक्षाको लागि दलित,अल्प;+ख्यक, अपा+ग, विपन्न तथा जेहनदा÷ विधार्थीह?लाई छात्रवृत्तिको व्यवःथा ग÷िनेछ .
ड्ड बलवा नगरपालिकामा प्रोजेक्ट वर्क गर्नका लागी नेपालको सार्वजनिक संस्थामा ईन्जिनिरिङ शिक्षा अध्ययनरत विद्यार्थीका लागी छात्रवृतिको कार्यक्रम ल्याईनेछ।
ड्ड बलवा नगरपालिकामा एक वडा एक नमुना विद्यालय को नीति लिई नमुना विद्यालय निर्माण कार्यलाई तिव्रता दिइनेछ।
ड्ड बलवा नगरपालिका स्थित योग मनोहर बसन्त क्यामपसको संचालन तथा व्यस्थापनलाई सुदृढ गरी थप संकायहरूको अध्ययन अध्यापनका लागी पहल गरिनेछ।

२)ःवाःथ्य नीति
ड्ड ;’त्के÷ी पश्चातको पहिलो हप्तामा ःवाःथ्यकर्मी ;हित ;“त्के÷ी महिला तथा नवजात शिश’को ःवाःथ्य अवःथा प÷ीक्षण गर्न पोषण को;ेली ;हित भेटघाट ग÷िने कार्यक्रमको थालिनी ग÷िनेछ .
ड्ड आधा÷भ’त तथा आकःिमक ;ेवाको ;’निश्चितताको लागि नग÷ भित्रका ;म्प’र्ण ःवाःथ्य ;+ःथाह?मा नेपाल ;÷का÷ द्वा÷ा निश’ल्क वित÷ण गर्ने भनी तोेकिएका औषधिह? ;÷ल ?पमा उपलब्ध ग÷ाइनेछ . य;को लागि अगामी आ=व=२)७(.८) को प्रथम चौमा;िक वित÷ण भित्र नै ;म्प’र्ण ख÷िद प्रकृया ;म्पन्न ग÷ी ःवाःथ्य ;+ःथाह?मा औषधि प’र्याइनेछ .
ड्ड ःवाःथ्य ;+ःथाह?को ;ेवालाई प्रभावका÷ी बनाउन ÷ आधा÷भ“त ःवाःथ्य ;ेवाको पह’ँच ग÷िनेछ .
ड्ड स्वास्थ्य बिमा कार्यक्रमलाई प्राथमिकताका साथ संचालन गरिनेछ।
ड्ड आय’र्वेद ःवाःथ्य ;ेवा अन्तर्गत प्रदान गर्दै आएको ;ेवालाई थप विःता÷ गर्दै प्रभावका÷ी बनाइनेछ .
ड्ड योग, होमियोप्याथिक, प्राकृतिक तथा वैकल्पिक चिकित्सा पद्धतिहरूको विकास, विस्तार तथा नियमनको लागी आवश्यक व्यवस्था गरिनेछ।
ड्ड ःवाःथ्य ;+ःथामा मात्रै ;िमित ÷हेका ःवाःथ्यकर्मीह?लाई नाग÷िक ;ँग भेट ग÷ी ;ाम’दायिक ःवाःथ्यको वाःतविक अवःथाको बा÷ेमा प÷िचित ह’न ÷ ;ेवा तथा प÷ामर्श प्रदान गर्न कम्तिमा वर्षको एक पटक नाग÷िकको घ÷दैलोमा ःवाःथ्यकर्मी प’ग्ने ग÷ी जनता ःवाःथ्य घ÷दैलो कार्यक्रम ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड नग÷का ;म्प’र्ण नाग÷िकह?को ÷ विशेष ग÷ी गर्भवती, ;’त्के÷ी तथा बालबालीह?को पोषण ःिथतीलाई प्रवद्र्धन गर्न बह’क्षेत्रिय पोषण कार्यक्रमलाई प्रभावका÷ीताका ;ाथ ;+चालन ग÷िनेछ छ .
ड्ड खानेपानी ;÷;फाई ःवच्छता ;म्बन्धी जनचेतना तथा फोह÷ व्यवःथापन वर्गीक÷ण ÷ न्य’निक÷ण ;म्बन्धी ;म’दाय ःत÷मा ;चेतना कार्यक्रम ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड बलवा नग÷पालिकामा ;’विधा ;म्पन्न !% शै+या आधा÷भ’त अःपतालनिर्माण गर्न विशेष प्राथमिकता दिइने छ।
ड्ड बलवा नगरपालिकामा एम्बुलेन्स सेवा, निःशुल्क औषधि, निःशुल्क स्वास्थ्य शिविर लगायतका कार्यक्रमहरूलाई प्राथमिकताका साथ संचालन गरिनेछ।

३)लैगिँक ;मानता तथा ;मावेशिक÷ण नीति
ड्ड नग÷ क्षेत्रभित्र ÷हेका धार्मिक,;ा+ःकृतिक ÷ प’÷ात्तात्विक महत्वका ध÷ोह÷ह?को ;+÷+क्षण ÷ ;म्र्वद्धनमा विशेष जोड दिई विभिन्न जातजातीका ललितकाला ÷ ;+ःकृतिको ;+÷क्षण ;ाथै जर्गेना गर्न ;हयोग ग÷िनेछ .
ड्ड जनजाति, दलित,म’;लिम तथा अल्प;+ख्यकह?को क्षमता विका; गर्दै उनीह?का प÷म्प÷ागत ;ीप ÷ पेशाको ;+÷क्षण ग÷ी आयआर्जनमा टेवा प’ग्ने ग÷ी कार्यक्रम ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड ;घी+य ;÷का÷ एव+ प्रदेश ;÷का÷को नीति अन’?प वालविवाह निर्म“ल नग÷पालिका घोषणा गर्नको लागि महिला जाग÷ण ;म’ह एव+ टोल विका; ;+ःथाह?लाई ;ाम’दायिक प÷िचालनका माध्यमबाट अग्र;÷ ग÷ाइनेछ .
ड्ड ज्येष्ठ नाग÷िकलाई अन’भव आदान प्रदान, भलाक’;ा÷ी एव+ मनो÷ञ्जनका लागि ज्येष्ठ नाग÷िक मिलन केन्द्र जःता उपय’क्त ःथानको खोजी ग÷ी ;ामग्री हःतान्त÷ण मार्फत ज्येष्ठ नाग÷िक मिलन केन्द्र ;+चालनमा ल्याइनेछ .
ड्ड नग÷ क्षेत्रमा यौनजन्य हिँ;ा तथा यौन जन्य द’र्वव्यवहा÷ वि?द्धमा ;चेतनाम’लक कार्यक्रम, किशो÷ किशो÷ीलाइबलवा नगरपालिकाले शmुक्रबार एक कार्यक्रम वीच छैठौं नगर सभाबाट ५७ करोड २० लाख ३५ हजारको बजेट प्रस्तुत गरेको छ । प्रमुख अतिथि लोसपाको बरिष्ठ नेता ,पूर्व रक्षा मन्त्री तथा संंघिय साँसद शरत सिंह भण्डारी,विशिष्ट अतिथि प्रदेश सभा साँसद सुरिता साह,जयलुन राइन,अतिथि पूर्व राज्यमन्त्री अभिराम शर्मा,जिसस महोत्तरी सभापति सुमन कुमार कर्ण,भुपू महोत्तरी जिसस सभापति सुरेश प्रसाद सिंह,लोसपा युवा नेता ज्ञानेन्द्र्र झा ,उपप्रमुख राम दुलारी ठाकुर,११ वडाका वडाध्यक्षहरु, कर्मचारीहरु,विभिन्न पार्टीका प्रतिनिधिहरु,नागरिक समाज,प्रहरी तथा पत्रकारहरुको गरिमामय उपस्थिति रहेको थियो ।
कार्यक्रमको अध्यक्षता तथा नीति तथा कार्यक्रम र बजेटको प्रस्तुतिकरण नगर प्रमुख राम विजय महतो र बाँकी अंशको प्रस्तुतिकरण तथा शुभकामना मन्तब्य प्रस्तुति प्रमुख प्र्रशासकीय अधिकृत प्रमोद ठाकुरले गर्नु भएको थियो भने उद्घोषण सुदिप झाले गरेका थिए ।
कार्यक्रममा विभिन्न वक्ताहरुले यसरी खुल्ला रुपमा नगर सभा हेर्न र सुन्न पाउदा ज्यादै नै खुशी महसुस गरेको बताए । पूर्व राज्यमन्त्री शर्माले राजनैतिक पार्टीहरुको उपस्थिति सक्रिय रुपमा यस्ता कार्यक्रमहरु हुनुपर्नै बताउनुुभयो । यस पालिकामा भएका विभिन्न धार्मिक धरोहरहरुलाई पर्यटकीय रुपमा विकसित गर्नूपर्ने आवश्यकता रहेको बताउनुभयो । त्यसैगरी प्र्रदेश सभा सदस्य सुरिता साहले यस पालिको विकासको लागि सबै राजनैिितक दलहरुसँग समन्वय गरेर अगाडी बढनुुुपर्ने बताउनुभयो । तटबन्ध निर्माण तथा प्र्राविधिक शिक्षाको अविलम्ब शुचारु गराउनु पर्नै बताउनुभयो । प्रमुख अतिथि भण्डारीले सबै वडाका अध्यक्ष तथा सदस्यहरुले समुह बनाएर आ—आफ्ना वडामा गएर जनतासँग प्रत्यक्ष सम्पर्क गरेर उनीहरुको चाहना र आवश्यकता बमोजिम काम गरे यो पालिकाको विकास सिघ्र हुने बताए । साथै प्रदेश सरकार तथा संघिय सरकारसँग समन्वय गर्नुपर्ने बताए । यस पालिकालाई समृद्ध पालिका बनाउनको लागि माछा खेति,धार्मिक क्षेत्रहरुमा पडौल स्थान,लक्ष्मीनारायण मन्दिर र यसको पोखरी सौन्दर्ययीकरण,जलेश्वर—रौजा—बर्दिबासलाई हुलाकी सडक जोडन पहल गर्नुपर्ने बताए । स्वास्थ्य क्षेत्रमा समेत उपलब्ध स्वास्थ्य चौकीहरुकोे राम्रो व्यवस्थापन गरी औषधी बैकको स्थापना गर्न उत्तम रहेको वहाँले बताउनुभयो । तर जतिसुकै काम गरे पनि जबसम्म नीति ठीक,कार्यक्रम ठीक,बजेट ठीक नियत ठीक हुदैन तबसम्म पालिकाको विकास नहुने भएकोले नियतलाई ठीक गरेर अगाडी बढन वहाँले सबै जनप्रतिनिधिहरुलाई आग्रह गर्नुभयो । यसमा कुनै पनि विपक्षी पार्टीले अवरोध वा विरोध नगरेर सल्लाह र सुझाव दिई सँगै काम गर्ने बातावरण बनाउनुुपर्ने आवश्यकता रहेको वहाँले बताउनुभयो । कार्यक्रमको अन्त्यमा सबैको सल्लाहको आत्सात गर्दै अगाडी बढने दृढ विश्वास दिलाउदै र कार्यक्रम सफल पार्न सहयोग गर्ने सबै सरोकारबालाहरुमा कृतज्ञता व्यक्त गर्दै नगर प्रमुख महतोले कार्यक्रमको समापन गर्नु भएको थियो ।
नीति तथा कार्यक्रम आ.व. २०७९।०८० को बजेटको पूर्ण पाठ ः
यस वलवा नगरपालिकाकोछैठोै नगर सभा कार्यक्रमको आदरणीय प्रमखु अतिथिज्यू, अतिथिज्यू,उपप्रमुखज्यु, उपस्थित सम्पूर्ण नगर सभा सदस्य ज्यूहरु,प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतज्यू,विभिन्न संघ संस्थाका प्रमुख तथा प्रतिनिधि ज्यूहरु,विभिन्न राजनैतिक दलका प्रमुख एवम् प्रतिनिधि ज्यूहरु, नगर कार्यपालिकाको कार्यालयका सम्पूर्ण कर्मचारीहरु, शिक्षकहरु, सुरक्षाकर्मी,पत्रकारज्यूहरु,बुद्घिजिवि, नगरवासी एवम् उपस्थित सम्पूर्ण सज्जन वृन्द।सर्वप्रथम हाम्रो निमन्त्रणालाई स्वीकार गरी उपस्थित भएर हौसला दिनुहुने सम्पुर्ण महानुभावहरुलाईसंघिय लोकतान्त्रीक गणतन्त्र घोषणा पछिकोछैठोै नगर सभा समारोहमा नगरपालिकाको तर्पmबाट हार्दिक स्वागत, सम्मान र आभार व्यक्त गर्न चाहन्छु ।
आदरणीय महानुभावहरु,
देशमा संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको स्थापना तथा मधेश आन्दोलनको लागि विभिन्न कालखण्डमा आफनो अमुल्य जिवन बलिदान दिनु हुने ज्ञात अज्ञात अमर सहिदहरु प्रति भावपुर्ण श्रद्घाञ्जली अपर्ण गर्दछु । साथै विभिन्न आन्दोलनका क्रममा घाईते तथा अंगभंग हुनु भएका योद्घाहरुमा उच्च सम्मान व्यतm गर्न चाहन्छु । नेपालको संविधान जारी भए पछि दोस्रो पटक सबै स्थानीय तह र वडा निर्वाचन सम्पन्न भएको छ । निशपक्ष, स्वतन्त्र, शान्तिपूर्ण , स्वच्छ र भयरहित वातावरणमा सम्पन्न यस निर्वाचनले लोकतन्त्रलाई जगै देखि बलियो बनाएको छ ।जनचाहना अनुरुप नागरिकको सेवा गर्ने, दिगो विकास र समृद्धिको चाहना पुरा गर्नेविशेष जिम्मेवारीका साथ बलवा नगरपालिकाको जन प्रतिनिधिको रुपमा हामीलाई निर्वाचित गर्नु हुने सम्पूर्ण नगरबासि प्रति हार्दिक धन्यवाद प्रकट गर्दछु।साथै बलवा नगरपालिकाको निर्वाचन सफलता पूर्वक सम्पन्न गराउने निर्वाचन आयोग, राष्टू सेवक कर्मचारी, राजनितिक दल, संघ संस्था र आम नागरिक प्रति हार्दिक आभार व्यक्तगर्दछु ।
नेपालमा संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र स्थापना भए पश्चात संघ, प्रदेश र स्थानीय तहतिन वटै सरकारसंविधानले दिएको अधिकार आत्म साथ गर्दै मुलुकलाई दिगो शान्ति, सुशासन, विकास र समृद्घिको आकांक्षा पुरा गर्न सवै जना प्रतिबद्घ भई लागि परेका छन् । संविधान बमोजिम स्थानिय तहले आफनो अधिकार क्षेत्र भित्रको आर्थिक अधिकार सम्बन्धि विषयमा कानुन बनाउने, बार्षिक बजेट बनाउने, निर्णय गर्ने, नीति तथा योजना तयार गर्ने र त्यसको कार्यन्वयन गर्ने गर्दछ । नेपालकोसंबैधानिक तथाप्रचलित कानुनी प्रावधान बमोजिम नगरपालिकाले तोकिएको समय भित्रै नगर सभामा आय(व्ययको अनुमान पेश गरि कानुनी शासन तथा जनउतरदायी शासन व्यवस्था प्रतिको दृढ विश्वास कायमै राखेको छ । यस अबधिमाबलवानगरपालिकाले लिएको नीति र कार्यक्रमबाट हासिल गरेको उपलब्धि र हाम्रो अनुभुतिका बारेमा समेत समिक्षा गर्नेछौ । साथै आर्थिक बर्ष २०७९।०८० को नीति तथा कार्यक्रम यस गरिमामयछैठोेै नगरसभामाप्रस्तुत गर्न पाउदा मलाई गौरवको अनुभुति भई रहेको छ ।
आदरणीय नगरसभा सदस्य ज्यूहरू,
अब म आर्थिक बर्ष २०७९।०८० को नीति, बजेट तथा कार्यक्रम समानित सभा समक्ष प्रस्तुत गर्ने अनुमति चाहन्छु । अगामी आर्थिक बर्षको बजेट तथा कार्यक्रम तर्जुमा गर्दा नेपालको संविधानको राज्यका निर्देशक सिद्घान्त, नीति तथा दायित्व एवं नागरिकका मौलिक हकलाई मुख्य रुपमा लिएको छु । त्यसै गरि नेपाल सरकारतथा मधेस प्रदेश सरकारको आर्थिक बर्ष २०७९।०८० को नीति, बजेट तथा कार्यक्रमलाई पनि मुख्य अधार लिएको छु ।
सोचः स्वच्छ,सृजनशील समृद्ध पर्यटकीय बलवा
लक्ष्यः समृद्ध बलवा,सुखी नगरवासी बनाउने अवधारणा बमोजिम यस बलवा नगरपालिकाको विद्धमान अवसर तथा चुनौतिहरुलाई सम्बोधन गर्न दीर्घकालिन उद्देश्य सहित विकासलाई मौलिक ढाँचामा अगाडी बढाउने हाम्रो लक्ष्य छ ।
उदेश्यः
१. अत्याधुनिक पुर्वाधार विकास सहित समग्र समृद्धिका लागि ाजनीतिक,सामाजिक,प्रशासनीक, प्राविधिक तथा सांस्कृतिक पक्षको दीर्घकालिन योजना तर्जुमा र सोही अनुसार स्वच्छ सृजनशिल समृद्ध र पर्यटकीय नगर निर्माणमा जोड दिने ।
२.उदयोग, व्यवासय तथा उत्पादनमुलक प्रकृतिका क्रियाकलापबाट आर्थिक उन्नतिको अवसर सृजना गरी गरिबी न्युनिकरणमा जोड दिने ।

ड्ड आन्तरिक राजश्व वृद्धिका लागि नयाँ क्षेत्रको पहिचान गरी स्थानीय स्रोतको परिचालनबाट आत्म निर्भरतामा जोड दिने ।

ड्ड अपेक्षित उपलब्धिः अगामी आ.व. २०७९।८० को नीति,कार्यक्रम तथा बजेटबाट समग्र नगरवासीहरुको आर्थिक,सामाजिक,सांस्कृतिक तथा राजनीतिक विकास भई समृद्ध नगरको निर्माण गर्न सहयोग पुग्ने अपेक्षा गरिएको छ ।

बजेटका प्राथमिकताह? ः नग÷पालिकाले वार्षिक योजना तथा बजेट तजर्’मा गर्दा निम्न विषयलाई प्राथमिकता दिईएको छ .
क) आर्थिक विका; तथा ग÷िबी निवा÷णमा प्रत्यक्ष योगदान प’र्याउने,
ख) उत्पादनम“लक तथा छिटो प्रतिफल प्राप्त गर्न ;किने,
ग) जनताको जीवनःत÷, आम्दानी ÷ ÷ोजगा÷ी बढ्ने,
घ) ःथानीय ;हभागिता ज’ट्ने, ःवयम् ;ेवा प÷िचालन गर्न ;किने तथा लागत कम लाग्ने,
ङ) ःथानीय ;्रोत ;ाधन ÷ ;ीपको अधिकतम प्रयोग ह’ने,
च) महिला, बालबालिका तथा पिछडिएका क्षेत्र ÷ ;म’दायलाई प्रत्यक्ष लाभ प’ग्ने,
छ) लैङ्गिक;मानता ÷ ;ामाजिक ;मावेशीक÷ण अभिबृद्धि ह’ने,
ज) दिगो विका;, वाताव÷णीय ;+÷क्षण तथा ;म्वद्र्धन गर्न ;घाउ प’र्याउने,
झ) भाषिक तथा ;ा+ःकृतिक पक्षको जगेर्ना ÷ ;ामाजिक ;द्भाव तथा एकता अभिवृद्धिमा ;घाउ प’र्याउने, आदि .
क्षेत्रगत नीतिह?
आर्थिक विका;
= !) कृषि तथा पश’ विका;ः
“वलवा नग÷पालिकाको ;मृद्धि उत्पादनमा वृद्धि”
ड्ड “आर्थिक ;मृद्धिको अधा÷ कृषि प्र;ा÷” भन्ने म’ल ना÷ाका ;ाथ कृषि उत्पादनमा व्यव;ायिक÷ण,आध’निकिक÷ण, यान्त्रि÷ीक÷ण तथा बजा÷ीक÷णमा विशेष जोड दिदैँ ;ाम’हिक खेती प्रणाली विका; ग÷ी कृषि क्षेत्रलाइ आत्मनिर्भ÷ ÷ मर्यादित बनाउने नीति अवलम्बन ग÷िनेछ .
ड्ड नग÷पालिका भित्रका कृषि योग्य भ’मिमा ;िँचाइ ;’विधा उपलब्ध ग÷ाउन शैलो टय’वेल, डीप टय’वेल, क’लो निर्माण नग÷पालिका तथा प्रदेश ;÷का÷÷ ;घ+ीय ;÷का÷को ;हाकार्यमा ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड नग÷भित्र कृषि ;’चिना केन्द्र ÷ कृषि पाठाशाला ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड धान, गेह’ , त÷का÷ी माछा उत्पादनमा नग÷पालिकालाई आत्मनिर्भ÷ बनाउन उन्नत प्रविधि तथा बेमो;िमी त÷का÷ी खेती, माछा पालन ÷ भ’÷ा उत्पादन धान ÷ गेह’ खेती ;म्बन्धी तालिम ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड नग÷वा;ीलाई कृषि उत्पादनमा आत्मनिर्भ÷ बनाउन ;ाना ;िँचाइलाइ कार्यक्रमलाई प्राथमिकता दिइनेछ .
ड्ड कृषि उत्पादनलाई व्यव;ायिक बनाउन उन्नत वालीको विउ वित÷ण कार्यक्रम ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड कृषि उत्पादनलाई वृद्धि गर्न माटो प÷िक्षण कार्यलाई विशेष जोड दिइनेछ .
ड्ड गृहणी महिलाह?को खे÷ गएको ;मय ;दपयोग ग÷िने ÷ आर्गेनिक त÷का÷ी उत्पादन ग÷िने कार्यमा प्रोत्;ाहन ग÷िनेछ .
ड्ड य’वा ःव÷ोजगा÷ कार्यक्रमलाई प्रभावका÷ी ?पमा अघि बढाइने छ .
ड्ड पश’पालन कार्यमा य’वा,विपन्न तथा ग÷िब एकल महिला लाई प्रोत्;ाहन ग÷िनेछ .
ड्ड प्रधानमन्त्री ÷ोजगा÷ कार्यक्रम मार्फत नग÷ क्षेत्रमा ÷हेका बे÷ोजगा÷ ;“चीमा ;“चीकृत कामदा÷लाई विका; कार्यमा अधिकतम प÷िचालन ग÷िनेछ .
ड्ड नग÷लाई द’ध ÷ मा;’मा आत्मनिर्भ÷ बनाउने कार्यक्रम अन्तर्गत द’ग्ध वित÷क किशान ÷ पश’पालक कि;ानलाई तालिमका ;ाथ अन्य आवश्यक ;मन्वयताम्क ;हका÷ी ह?को क्षमता अभिवृद्धिको लागि विभिन्न कार्यक्रम ;++चालन ग÷िनेछ .
ड्ड नग÷क्षेत्रमा ;+चालनमा ÷हेको ग÷िबी निवा÷णका लागि लघ’ उधम कार्यक्रम लगायत बाट छनौट भएका उधमीह?लाई उधमशीलता विका;का लागि प्राविधि ;हयोग ÷ ःत÷ोन्नति कार्यक्रम नियमीत ग÷िनेछ .
ड्ड पश’ खोप कार्यक्रम, व्यव;ा;िक पश’फार्म प्रबद्र्धन कार्यक्रम–गाई, भै+;ी= बाख्रा, क’ख’÷ा) मा जोड दिईनेछ .
ड्ड नश्ल ;’धा÷का लागि कृत्रिम गर्भाधान तथा पश’ आहा÷ा श्रोतकेन्द्र ःथापना ग÷ी हिउँदे, बर्षे घाँ; उत्पादनमा जोड दिइनेछ .
ड्ड पश’धनको क्षति न्य’निक÷णको लागि ÷ोग नियन्त्रण खोप कार्यक्रम तथा पश’ ःवाःथ्य शिवि÷ ;+चालनको जोड दिइनेछ .
ड्ड बर्डफ्ल’ लगायतका पश’जन्य महामा÷ी नियन्त्रण गर्ने जनचेतना म’लक कार्यक्रमह? ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड ÷ा;ायनिक मलको प्रयोगलाई क्रमशः नि?त्;ाहित गर्न कृषकह?लाई प्रा+गा÷िक मल उत्पादन ;म्वन्धी प्राविधिक ज्ञान दिइने छ .
ड्ड अर्गानिक त÷का÷ी खेती तथा प्राङ्गा÷िक खेती कार्यक्रममा आवश्यक ;हयोग गर्दै य; नग÷पालिकामा य’वा ःव÷ोजगा÷ कार्यक्रम ;ञ्चालन गर्न ;म्वन्धित निकायमा पहल ग÷िने छ .
२)पर्यटन ;म्बन्धी नीतिः
ड्ड नग÷ पर्यटन व्यवःथापन ;म्बन्धि ग’? योजना निर्माण ग÷ी पर्यटकीय प’र्वाधा÷ विका;मा प्राथमिकीक÷णका आधा÷मा लगानी गर्ने नीति लिइनेछ .
ड्ड नग÷ क्षेत्रभित्र ÷हेका धार्मिक, ;ाँःकृतिक, ऐतिहा;िक ÷ प्राकृतिक क्षेत्रको ;+÷क्षण, ;म्बद्र्धन गर्दै ;म्भाव्यताको आधा÷मा पर्यटकीय क्षेत्रको विका;का कार्यक्रम ;+चालन ग÷िने छ .
ड्ड पर्यटन क्षेत्रको दिगो विका;को लागी जन;हभागितामा आधा÷ित वाताव÷ण ;+÷क्षण कार्यक्रम एकिकृत ?पमा ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड य; नग÷पालिकामा ÷हेका का÷िक ःथान, ध्र’वक’ण्ड÷ौजा मजा÷, बन्चौ÷ी गढ, लक्ष्मीना÷ायण मन्दि÷ लगायतका ऐतिहा;िक, ;ा+ःकृतिक ए+व धार्मिक महत्वका क्षेत्रको विका;मा जोड दिइनेछ .
ड्ड य; नग÷पालिकामा कलात्मक शैलीको प्रवेशद्वा÷ गेट बनाइनेछ तथा पर्यटकीय क्षेत्रको विका; ए+व प्रवद्र्धन गर्न ÷ प÷म्प÷ागत कला÷;+ःकृतीको ;+÷क्षणमा विशेष ध्यान दिइनेछ .
ड्ड का÷िक ःथानमानिर्माणह’ँदै ग÷ेको ;ाम’दायिक धर्माशालाको निर्माणकार्य ;मपन्न ग÷ी आध’निक ;ेवा ;’विधाय’क्त बनाइने छ .
ड्ड का÷िक ःथानलाई व्यवःिथत गर्ने विभिन्न कि;िमका कार्यत्र्mह? ;+चालन ग÷िनेछ.
;ामाजिक विका;
!)शिक्षा तथा व्यव;ायिक तालिम
ड्ड ;बै बालबालिकाको पह’ँच विधालय ;म्म प’र्याउन बालबालिका झिकाउ,;िकाउ ÷ टिकाउ कोकार्यक्रम ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड प्रा÷म्भिक बाल विका; तथा प“र्व प्राथमिक कक्षाको ग’णःत÷ीय पह’ँच ;’निश्चित गर्न बालमैत्रि बाताव÷ण ;िकाइ ग÷िनेछ . बालबालिकाको ?चिलाई ध्यानमा ÷ाख्दै विधालयह?मा बालबालिका अन’क’ल खेल ;ामग्रीको व्यवःथा ग÷िनेछ .
ड्ड प्रधानध्यापक तथा शिक्षकको भ’मिका ;’दृध गर्न प्रधानाध्यापकले नग÷पालिका ÷ विधालय व्यवःथापन ;मिति ;ँग ÷ शिक्षकले प्रधानाध्यापक ;ँग शिक्षक ग’णःत÷ ;’धा÷ ;म्झौता गर्न’ पर्ने व्यवःथा कायम ग÷िनेछ .
ड्ड आध’निक शिक्षण ;िकाई पद्धतिका लागि शिक्षक तालिम, शैक्षिक ;ामग्री व्यवःथापन जःता क्रियाकलापह?मा ;हयोग ÷ ;हकार्य गर्न इच्छ’क गै=;=;+ःथा तथा निकायह?बाट प्रविधि तथा आर्थिक ;हयोग लिई नग÷को शैक्षिक ग’णःत÷ लाई थप ;’दृढ ग÷िने नीति अवलम्बन ग÷िनेछ .
ड्ड ;बै विद्यालयमा बाल क्लबको गठन अनिवार्य ग÷िनेछ . विधालयमा फ’लबा÷ी तथा क÷े;ाबा÷ी निर्माण ग÷ी ह÷ियाली, ;फा ÷ ;’न्द÷ विधालय बनाउने बाल क्लबलाई प’÷ःकृत ग÷िनेछ .
ड्ड ;÷ोका÷वालह?को ;हभागीतामा दिवाखाजा कार्यक्रम ÷ निश’ल्क ःयानिट÷ी प्याड वित÷ण कार्यक्रमलाई व्यवःिथत त’ल्याइनेछ .
ड्ड विधालयमा निका;ा भएको ÷कमको ;द’पयोग ;मयमै प्रवाहका÷ी ?पले भए नभएकोे अन’गमन म“ल्याक+न गर्न नग÷पालिकाबाट आन्त÷िक लेखा प÷िक्षण ग÷ी विधालयमा ;’शा;न ÷ जवाफदेहिताको अभिवृद्धि ग÷िनेछ .
ड्ड प्राविधिक शिक्षाको लागि दलित,अल्प;+ख्यक, अपा+ग, विपन्न तथा जेहनदा÷ विधार्थीह?लाई छात्रवृत्तिको व्यवःथा ग÷िनेछ .
ड्ड बलवा नगरपालिकामा प्रोजेक्ट वर्क गर्नका लागी नेपालको सार्वजनिक संस्थामा ईन्जिनिरिङ शिक्षा अध्ययनरत विद्यार्थीका लागी छात्रवृतिको कार्यक्रम ल्याईनेछ।
ड्ड बलवा नगरपालिकामा एक वडा एक नमुना विद्यालय को नीति लिई नमुना विद्यालय निर्माण कार्यलाई तिव्रता दिइनेछ।
ड्ड बलवा नगरपालिका स्थित योग मनोहर बसन्त क्यामपसको संचालन तथा व्यस्थापनलाई सुदृढ गरी थप संकायहरूको अध्ययन अध्यापनका लागी पहल गरिनेछ।

२)ःवाःथ्य नीति
ड्ड ;’त्के÷ी पश्चातको पहिलो हप्तामा ःवाःथ्यकर्मी ;हित ;“त्के÷ी महिला तथा नवजात शिश’को ःवाःथ्य अवःथा प÷ीक्षण गर्न पोषण को;ेली ;हित भेटघाट ग÷िने कार्यक्रमको थालिनी ग÷िनेछ .
ड्ड आधा÷भ’त तथा आकःिमक ;ेवाको ;’निश्चितताको लागि नग÷ भित्रका ;म्प’र्ण ःवाःथ्य ;+ःथाह?मा नेपाल ;÷का÷ द्वा÷ा निश’ल्क वित÷ण गर्ने भनी तोेकिएका औषधिह? ;÷ल ?पमा उपलब्ध ग÷ाइनेछ . य;को लागि अगामी आ=व=२)७(.८) को प्रथम चौमा;िक वित÷ण भित्र नै ;म्प’र्ण ख÷िद प्रकृया ;म्पन्न ग÷ी ःवाःथ्य ;+ःथाह?मा औषधि प’र्याइनेछ .
ड्ड ःवाःथ्य ;+ःथाह?को ;ेवालाई प्रभावका÷ी बनाउन ÷ आधा÷भ“त ःवाःथ्य ;ेवाको पह’ँच ग÷िनेछ .
ड्ड स्वास्थ्य बिमा कार्यक्रमलाई प्राथमिकताका साथ संचालन गरिनेछ।
ड्ड आय’र्वेद ःवाःथ्य ;ेवा अन्तर्गत प्रदान गर्दै आएको ;ेवालाई थप विःता÷ गर्दै प्रभावका÷ी बनाइनेछ .
ड्ड योग, होमियोप्याथिक, प्राकृतिक तथा वैकल्पिक चिकित्सा पद्धतिहरूको विकास, विस्तार तथा नियमनको लागी आवश्यक व्यवस्था गरिनेछ।
ड्ड ःवाःथ्य ;+ःथामा मात्रै ;िमित ÷हेका ःवाःथ्यकर्मीह?लाई नाग÷िक ;ँग भेट ग÷ी ;ाम’दायिक ःवाःथ्यको वाःतविक अवःथाको बा÷ेमा प÷िचित ह’न ÷ ;ेवा तथा प÷ामर्श प्रदान गर्न कम्तिमा वर्षको एक पटक नाग÷िकको घ÷दैलोमा ःवाःथ्यकर्मी प’ग्ने ग÷ी जनता ःवाःथ्य घ÷दैलो कार्यक्रम ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड नग÷का ;म्प’र्ण नाग÷िकह?को ÷ विशेष ग÷ी गर्भवती, ;’त्के÷ी तथा बालबालीह?को पोषण ःिथतीलाई प्रवद्र्धन गर्न बह’क्षेत्रिय पोषण कार्यक्रमलाई प्रभावका÷ीताका ;ाथ ;+चालन ग÷िनेछ छ .
ड्ड खानेपानी ;÷;फाई ःवच्छता ;म्बन्धी जनचेतना तथा फोह÷ व्यवःथापन वर्गीक÷ण ÷ न्य’निक÷ण ;म्बन्धी ;म’दाय ःत÷मा ;चेतना कार्यक्रम ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड बलवा नग÷पालिकामा ;’विधा ;म्पन्न !% शै+या आधा÷भ’त अःपतालनिर्माण गर्न विशेष प्राथमिकता दिइने छ।
ड्ड बलवा नगरपालिकामा एम्बुलेन्स सेवा, निःशुल्क औषधि, निःशुल्क स्वास्थ्य शिविर लगायतका कार्यक्रमहरूलाई प्राथमिकताका साथ संचालन गरिनेछ।

३)लैगिँक ;मानता तथा ;मावेशिक÷ण नीति
ड्ड नग÷ क्षेत्रभित्र ÷हेका धार्मिक,;ा+ःकृतिक ÷ प’÷ात्तात्विक महत्वका ध÷ोह÷ह?को ;+÷+क्षण ÷ ;म्र्वद्धनमा विशेष जोड दिई विभिन्न जातजातीका ललितकाला ÷ ;+ःकृतिको ;+÷क्षण ;ाथै जर्गेना गर्न ;हयोग ग÷िनेछ .
ड्ड जनजाति, दलित,म’;लिम तथा अल्प;+ख्यकह?को क्षमता विका; गर्दै उनीह?का प÷म्प÷ागत ;ीप ÷ पेशाको ;+÷क्षण ग÷ी आयआर्जनमा टेवा प’ग्ने ग÷ी कार्यक्रम ;+चालन ग÷िनेछ .
ड्ड ;घी+य ;÷का÷ एव+ प्रदेश ;÷का÷को नीति अन’?प वालविवाह निर्म“ल नग÷पालिका घोषणा गर्नको लागि महिला जाग÷ण ;म’ह एव+ टोल विका; ;+ःथाह?लाई ;ाम’दायिक प÷िचालनका माध्यमबाट अग्र;÷ ग÷ाइनेछ .
ड्ड ज्येष्ठ नाग÷िकलाई अन’भव आदान प्रदान, भलाक’;ा÷ी एव+ मनो÷ञ्जनका लागि ज्येष्ठ नाग÷िक मिलन केन्द्र जःता उपय’क्त ःथानको खोजी ग÷ी ;ामग्री हःतान्त÷ण मार्फत ज्येष्ठ नाग÷िक मिलन केन्द्र ;+चालनमा ल्याइनेछ .
ड्ड नग÷ क्षेत्रमा यौनजन्य हिँ;ा तथा यौन जन्य द’र्वव्यवहा÷ वि?द्धमा ;चेतनाम’लक कार्यक्रम, किशो÷ किशो÷ीलाई जीवनउपयोगी ;ीप लै+गिक हिँ;ा न्य’निक÷ण,जातीय छ’वाछ’त वि?द्धका कार्यक्रम ;ाथै लक्षित वर्ग केन्द्रित विविध कार्यक्रमह? ;+चालन ग÷ी ;माजमा ;चेतना जाग÷ण कार्यक्रम ग÷िनेछ .

प“र्वाधा÷ विका; नीति

!)सडकतथायातायात
ड्ड नगरको समग्र विकास निर्माण कार्य “आधुनिक तथा दिगो विकास” आधारमा गुरु योजना निर्माण गरि कार्यान्वयन गरिनेछ ्र
ड्ड नगरपालिकामा सडकको वर्गीकरण गरी स्थानीय सडक, ग्रामीण सडक, कृषि सडक सम्बन्धी नीति, कानून, मापदण्ड, योजना बनाई कार्यान्वयन गरिनेछ। ्र
ड्ड सडकहरुलाई फराकिलो बनाउनका निम्ति जनसमुदाय माझ समन्वय गरिनेछ ्र
ड्ड नगरपालिकाको केन्द्र देखि हरेक वडा सम्म कालोपत्रे तथा आर सी सी सडक निर्माण लाई प्राथमिकता दिइनेछ ्र
ड्ड नगरपालिकाबाट निर्माण हुने ४ मि. चौडाई भन्दा बढी र ठुला सवारीसाधन चल्ने सडकहरू कालोपत्रे वा आर. सी. सी. ढलान गरिनेछ ।
ड्ड नगरपालिकाबाट निर्माण हुने ४ मि. चौडाई भन्दा बढी भएका बाटोमा नाला निर्माण कार्यलाई
संगै अगाडि बढाइनेछ।
ड्ड प्रत्येक वडामा “नालाकोसंजालनिर्माण तथा ढल निकास व्यबस्थापन” कार्यक्रम क्रमशः संचालन गरिनेछ ्र
ड्ड नगरचक्रपथ विशेष प्राथमिकताका साथ निर्माण गरिनेछ ्र
ड्ड नगरभित्रकासम्पूर्णसडकहरुलाईवर्ष भरिसंचालनयोग्यबनाउनबार्षिकसडकमरम्मतसम्भारयोजनानिर्माणगरिलागुगरिनेछ ्र
ड्ड आवश्यक स्थानमा पुल, कल्भर्ट ,कजवे निर्माण गरिनेछ ्र
ड्ड अन्तरनगरपालिकाजोडने सडकहरुलाई संघिय सरकार र प्रादेशिक सरकारसंग समन्वय गरि निर्माणको लागि पहल गरिनेछ ्र
ड्ड सडकहरुनिर्माणगर्दावातावरणमैत्री प्रविधि अवलम्बन गरिनेछ ्र
२)भवन ,आवास तथा सहरी विकास
ड्ड सार्वजनिक तथा निजि घर निर्माण गर्दा राष्ट्रिय भवन संहिता र मापदण्डलाई अनिवार्य रूपमा लागु गरिनेछ।
ड्ड बलवा नगरपालिको भवन निर्माण मापदण्ड तयार गरी नयाँ घरहरू निर्माण गर्दा अनिवार्य रूपले भवन आचार संहिता बमोजिम नक्सा पासपास गर्नु पर्ने व्यवस्था लागु गरिनेछ।
ड्ड भवन आचार संहिता अनुसार नक्सापास गराई मात्र घर निर्माण गर्न प्रोत्साहन स्वरूप नक्सापास दस्तुरमा छुटको व्यवस्था गरिनेछ।
ड्ड बलवा नगरपालिकाका पूर्वनिर्मित घरहरूको अभिलेखिकरण कार्यलाई यस वर्षका लागी निरन्तरता दिइनेछ।
ड्ड विद्यालय, स्वास्थ्यचौकी, सार्वजनिक शौचालय तथा सामुदायिक भवनहरूको मर्मत तथा स्तरोन्नति गरिनेछ ्र आवश्यकता अनुसार यी पूर्वाधारहरुको नयाँ निर्माण समेत गरिनेछ ्र
ड्ड सार्वजनिक भवनहरू अपाङमैत्री बनाउन जोड दिइनेछ।
ड्ड बलवा नगरपालिकाको प्रशासकिय भवन निर्माण कार्यलाई प्राथमिकतामा राखिनेछ।
ड्ड भवन नभएका वडा कार्यालयहरूको लागि क्रमशः वडा कार्यालय भवन निर्माण गरिनेछ ।
ड्ड दलिततथाविपन्न परिवारहरुलाई जनता आवाश निर्माणको लागि प्रदेश सरकार संग समन्वय गरिनेछ ्र
ड्ड अतिक्रमणमा रहेका ऐलानी जगगा,पर्तिप्रात, पोखरीहरु पहिचानगरि अतिक्रमण मुक्त बनाईनेछ ्र
३)उर्जा
ड्ड वैकल्पिक उर्जा प्रवर्द्धन केन्द्रसंगको सहकार्यमा नगरपालिका क्षेत्रभित्र वैकल्पिक उर्जाका विभिन्न श्रोतहरुको पहिचान गरी सुधारिएको चुलो, होम बायोग्यास, सोलार बत्ती जस्ता प्रविधीको प्रयोगमा जोड दिईनेछ।
ड्ड विश्व बजारमा पेट्रोलियम पदार्थ तथा खाना पकाउने एल पी जी ग्याँसमा भएको महंगी तथा आयातलाई न्यूनीकरण गर्न विद्युतीय चुलो र विद्युतीय सवारी साधनको प्रयोगमा जोड दिने नीति लिईनेछ।
ड्ड विधुत चुहावटमुक्त नगर बनाईने छ ्र
ड्ड संघ तथा प्रदेश सरकारसंग समन्वय तथा सहकार्यमा उर्जा क्षेत्रका सम्भाव्य क्षेत्र पहिचान गरि विकास गरिनेछ ्र

४)सुचना तथा संचार
ड्ड बलवा नगरपालिकाको वेबसाइटलाई व्यवस्थित गरी सुचनाहरू वेबसाइट मार्फत सार्वजनिक गरिनेछन।
ड्ड जनतामा सुचनाको हकको अधिकार प्रति सचेतना फैलाउन चेतनामुलक कार्यक्रम तथा गोष्ठीहरू संचालन गरिनेछ।
ड्ड सबै प्रकारका सूचना माध्यममा जनताको पहुँच पुर्याचउन सञ्चार माध्यमलाई निष्पक्ष, मर्यादित, जिम्मेवार, व्यवसायिक र प्रतिस्पर्धी बनाउने नीति अवलम्वन गरिनेछ।
ड्ड सबै प्रकारका सूचना माध्यममा जनताको पहुँच पुर्या उन सञ्चार माध्यमलाई निष्पक्ष, मर्यादित, जिम्मेवार, व्यवसायिक र प्रतिस्पर्धी बनाउने नीति अवलम्वन गरिनेछ।
ड्ड नागरिक तहमा सार्वजनिक सेवा र विकासका विविध आयामका बारेमा निरन्तर सचेतना र पैरवी गर्न विद्युतीय र छापा संचारमाध्यमसंग सहकार्य गरिनेछ।
ड्ड नगरमा भएगरेका कामको डकुमेन्ट्री तथा बुलेटिन प्रकाशन गरिनेछ ।
ड्ड सम्पूर्ण वडा कार्यालयबाट संचालनमा रहेको अनलाईन घटना दर्ता लाई प्रभावकारी रूपमा संचालन गर्दै निरन्तरता दिईनेछ

वाताव÷ण तथा व्यवःथापन
!)वाताव÷ण ;+÷क्षण तथा विपद व्यवःथापन
ड्ड विपद जोखिम न्युनिकरणका लागि जोखिम युक्त क्षेत्र पहिचान तथा नक्साङ्कन गरिनेछ ।
ड्ड पर्याप्त हरियाली सहितको फुलै फुल भएको पालिका निर्माणमा समुदाय स्तरको बढी महत्व राख्ने हुँदा समुदाय परिचालनमा जोड दिइनेछ । वातावरण संरक्षण कार्यमा उत्कृष्ट कार्य गर्ने व्यक्ति एवं समुदायलाई पुरुष्कृत गरिनेछ । सडक अवागमनमा अवरोध सिर्जना गर्ने र नगर सौन्दर्यता बिगार्ने कार्यलाई नियन्त्रण गर्न निर्माण सामग्रीहरुलाई सार्वजनिक सडक तथा खुला स्थानमा राख्नमा रोक लगाइनेछ ।
ड्ड नगरवासीहरुको स्वास्थ्यलाई मध्यनजर गरी वातावरणीय स्वच्छता कायम गर्न प्रदुषण उत्सर्जन गर्ने प्रकृतिको उधोगहरुको प्रदुषण मापनका लागि नियमति अनुगमन गरिनेछ ।
ड्ड वृक्षारोपणको लागि आवश्यक विरुवा उत्पादनका लागि स्थानीय समुदायलाई नर्सरी स्थापनाको जिम्मा दिइनेछ ।
ड्ड बाढीजन्य प्रकोपबाट वर्षेनी हुने क्षति न्युनिकरण तथा पुर्वतयारीका लागी कार्यक्रमहरू ल्याइनेछ।
२) खानेपानी,सरसफाई तथा फोहर व्यबस्थापन
ड्ड खानेपानी,सरसफाई र स्वच्छताको सन्धर्भमा नयाँ नौलो र सृजनशील कार्यको लागि निजि क्षेत्र र विकास सांझेदारहरुसंग सहकार्य गरिनेछ्र
ड्ड सार्वजनिक शौचालयहरुको मरम्मत गरि प्रयोगमा ल्याउने र आवश्यकता अनुसार निर्माण गर्ने नीति लिइनेछ ्र
ड्ड खानेपानीको पहुँच नभएका घरपरिवारलाई ह्यान्डपम्प सेट जडान गरिनेछ ्र
ड्ड सार्वजनिक सडकमा जनावर बाध्ने ,गोबर ,पराल,घाँसहरु राख्ने क्रियाकलापहरुलाई रोक लगाइने छ र तत्पश्चात अटेरी गर्ने हरुलाई आवश्यक कारवाई गरिनेछ ्र
ड्ड सडकको क्षेत्रभित्र व्यपार ब्यबसाय गर्न रोक लगाईने छ ्र
ड्ड नगर क्षेत्रभित्र प्लास्टिक झोलाको प्रयोगलाई न्यूनीकरण गरि वैकल्पिक झोलाको उत्पादन तथा प्रयोगलाई प्रोत्साहित गरिने छ ्र
ड्ड आवश्यकताको आधारमा सरसफाईको लागि थप साधन र उपकरण व्यवस्था गरिने छ ्र
ड्ड खानेपानी जाँच प्रयोगशालाको स्थापना गरी नियमित खानेपानी गुणस्तर जाँचको व्यवस्था गरिनेछ।

;+ःथागत विका; , ;’शा;न तथा ;ेवा प्रवाह
ड्ड जनताको लागि प्रदान गरिने दैनिक प्रशासनिक सेवालाई झनझटमुक्त,छिटोछरितो,सर्वसुलभ,जनमुखी र पारदर्शी बनाई एकद्वार प्रणालीमा आवद्ध गरिनेछ ।
ड्ड नगरपालिका तथा वडा कार्यालयहरुमा गुणासो र सुझाव पेटिका को व्यवस्था गरिनेछ । जनताको गुणासोलाई सम्बोधन गर्न संयोजक्तवमा एक गुणासो सुनवाइ समिति गठन गरिनेछ ।
ड्ड सेवा प्रवाहको प्रभावकारीता मापन गरि समसमायिक सुधार गर्नका लागि निरन्तर अनुगमन मुल्याङ्कनको संयत्र गरिनेछ ।
ड्ड वेबसाइट मार्फत सम्पुर्ण सुचनाहरुलाई सार्वजनिक गरिने कार्यालाई प्रभावकारी बनाइने छ । सेवा प्रवाह तथा काम कारबाहीका सम्बन्धमा नियमित रुपमा सार्वजनिक सुनवाई तथा समाजिक परिक्षण गर्ने कार्यलाई प्राथमिकता दिइनेछ ।
ड्ड नगरको विकास एवं तथा सार्वजनिक क्षेत्रमा उत्कृष्ट योगदान एवं सहयोग गर्ने विशिष्ट व्यक्तिहरुलाई सम्मान गरिनेछ ।
ड्ड कार्यरत कर्मचारीहरुको बहुआयमिक क्षमता विकास गरी आवश्यकताको आधारमा कार्य सम्पदान गरिने जिम्मेवारी दिइनेछ । साथै उत्कृष्ट कार्य सम्पादन गर्ने कर्मचारीहरूका लागी पुरस्कारको व्यवस्था गरिनेछ।
ड्ड कर्मचारी प्रशासन लाई क्षमता विकास का तालिम तथा नविनतमा प्रविधिको ज्ञान मार्फत प्रतिस्पर्धी र प्रभावकारीता बनाइनेछ ।
ड्ड कर्मचारीहरूको सेवा प्रवाहलाई प्रभावकारी बनाउन लागी विभिन्न कार्यक्रमहरू ल्याइनेछ।
ड्ड नगर भित्र रहेका सार्वजनिक ऐलानी जग्गा, गौचर,पोखरी,इनार लगायत सार्वजनिक महत्वका स्थानहरुको तथ्याङ्क सङ्कलन गरी संरक्षण गरिनेछ ।न्यायिक कार्य ;म्पादन ;म्बन्धी नीति
!= न्यायिक ;मितिलाई नग÷पालिकाको म’ख्य अ+गको ?पमा ःथापित ग÷ि न्याय ;म्पादन कार्यलाई ;र्व;’लभ बनाइनेछ .
२= गाउँबःतीमा ह’ने ;ाना तिना विवाद ;माधान गर्न मेलमिलापकर्ताह?को माध्यम अपनाउने नीति लिइनेछ .
३= विवादका पक्षह?लाई उज’÷ी दर्ता गर्न ;हजिक÷णका लागि वडा कार्यालयह?लाई ;म्पर्क कार्यालयको ?पमा विका; ग÷िनेछ .
४= न्याय ;म्पादनका लागि नग÷पालिकामा छ’ट्टै न्यायिक इजला;को व्यवःथापन ग÷िनेछ .
%= न्यायिक ;मितिको कार्य ;ञ्चालनमा दःतावेजिक÷ण तथा तथ्याङक आवधिक गर्न ;“चना प्रविधि मैत्रि निति लिइने .

आद÷नीयनग÷;भा ;दःय ज्य“हरू ः
वलवा नग÷पालिकाले प्रःतावित वजेट तथा कार्यक्रम तजर्’मा गर्दा म’लतः नेपालको ;+विधान २)७२ को अन’;“ची ८ ÷ ( मा उल्लेखित ःथानीय तहको एकल तथा ;ाझा अधिका÷ ;’ची, आर्थिक अधिका÷ ÷ आर्थिक कार्य प्रणाली, मौलिक हकह?, आर्थिक ;ामाजिक विका;, ;ाधन श्रोतको उपयोग नीति, अर्थ मन्त्रालय, प्रदेश ;÷का÷बाट प्राप्त ;मानीक÷ण अन’दानको मार्गदर्शन ÷ ;+घीय मामिला तथा ःथानिय विका; मन्त्रालयबाट प्राप्त मार्गदर्शन, ;हभागिताम“लक योजना छनौट पद्धति, विका;का ;म;ामयिक म’द्दाह? जःतै ;ामाजकि ;+÷क्षण, दीगो विका;, जलवाय’ प÷िवर्तन, विपद व्यवःथापन, लैगि+क ;शक्तिक÷ण तथा ;मावेशी विका; ;मेतलाई आधा÷ मानी नग÷कार्यपालिकाबाट ःवीकृत ग÷ी यो ग÷िमामय नग÷;भामा आगामी आ=व= २)७(.)८) को अन’मानित प्रःतावको आय–व्ययको विव÷ण प्रःत’त गर्न अन’मती चाहन्छ’ .
वलवा नग÷पालिकाको आगामी आ= व= २)७(÷)८) को लागी क’ल बजेट जम्मा रू= %७,२),३%,))).))विनियोजन ग÷ेको छ’.

उपःिथत महान’भावह?,
प्रःतावित बजेट एव+ योजनाको प्रभावका÷ी कार्यान्वयनको लागि आवश्यक क्षमता विका;, ;+ःथागत, नीतिगत, कार्यविधिगत ;’धा÷का कार्यह? गर्न ;किएमा कार्यक्रमह?को कार्यान्वयनको ;’निश्चितता, पा÷दर्शीता ÷ उत्त÷दायित्वमा थप प्रवद्र्धन ह’ने विश्वा; लिएका छौ . हामीले आफ’लाई अझ बढी उत्त÷दायी, जिम्मेवा÷ ÷ जवाफदेही बनाउँदै ;÷ोका÷वालाह? विचको ;हकार्य, ;मन्वय, ;’झाव ÷ ;हमतीप’र्ण वाताव÷णलाई अन’क’ल प÷िवेशमा लैजाने ÷ प्रभावका÷ी ढ+गका ;ाथ ;ाधनह? प÷िचालन ग÷ीबलवा नग÷पालिकाका जनताको लागी नजिकको जिम्मेवा÷ ;÷का÷ ह’ने भन्ने मान्यतालाई प्रमाणित गर्नेछौ . यो प्रया;लाई ;ार्थक त’ल्याई दिन ;हयोग प’र्याउने ;वै प्रम’ख अतिथि, विशिष्ट अतिथि, अतिथि,उपप्रम’खज्य’, पत्रका÷, विषयगत क्षेत्रका प्रतिनिधी, ÷ाजनैतिक दलका पदाधिका÷ीह? तथा नग÷ कार्यपालिकामा कार्य÷त ;म्प’र्ण कर्मचा÷ीह?का ;ाथै य; कार्यमा ;हयोग गर्न’ह’ने आद÷णीय ;म्प’र्ण उपःिथत महान’भावह? प्रति हार्दिक आभा÷ व्यक्त गर्न चाहन्छौ .
अन्तमा य; नग÷;भाबाट प्रःत’त नग÷ विका; योजनालाई ;फल ÷ प्रभावका÷ी ?पमा कार्यान्वयन गर्नका लागि ;म्वन्धित;वै पक्षबाट नि÷न्त÷ ;हयोगको अपेक्षा गर्दै य; कार्यमा ;क्रिय एव+ ÷चनात्मक ;हयोग प’र्याउने निर्वाचित जनप्रतिनिधी ज्य“ह? तथा नग÷पालिकाका कर्मचा÷ी ज्य“ह?लाई विशेष धन्यवाद दिन चाहन्छौ . धन्यवाद

जयवलवानग÷पालिका

मिति २)७( ;ाल अ;ा÷ !) गते ÷ोज ६ श’भम् .

ू रुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रु

ू रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रु

ू रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रु।रु। रुरुरुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरु,रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु,रुरुरुरुरुरुरु,रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रु

बजेटका प्राथमिकताहरु ः नगरपालिकाले वार्षिक योजना तथा बजेट तर्जुमा गर्दा निम्न विषयलाई प्राथमिकता दिईएको छ ।
क) आर्थिक विकास तथा गरिबी निवारणमा प्रत्यक्ष योगदान पुर्याउने,
ख) उत्पादनमूलक तथा छिटो प्रतिफल प्राप्त गर्न सकिने,
ग) जनताको जीवनस्तर, आम्दानी र रोजगारी बढ्ने,
घ) स्थानीय सहभागिता जुट्ने, स्वयम् सेवा परिचालन गर्न सकिने तथा लागत कम लाग्ने,
ङ) स्थानीय स्रोत साधन र सीपको अधिकतम प्रयोग हुने,
च) महिला, बालबालिका तथा पिछडिएका क्षेत्र र समुदायलाई प्रत्यक्ष लाभ पुग्ने,
छ) लैङ्गिकसमानता र सामाजिक समावेशीकरण अभिबृद्धि हुने,
ज) दिगो विकास, वातावरणीय संरक्षण तथा सम्वद्र्धन गर्न सघाउ पुर्याउने,
झ) भाषिक तथा सांस्कृतिक पक्षको जगेर्ना र सामाजिक सद्भाव तथा एकता अभिवृद्धिमा सघाउ पुर्याउने, आदि ।
क्षेत्रगत नीतिहरु
आर्थिक विकास
. १) कृषि तथा पशु विकासस्
ूवलवा नगरपालिकाको समृद्धि उत्पादनमा वृद्धिू
ू ूआर्थिक समृद्धिको अधार कृषि प्रसारू भन्ने मुल नाराका साथ कृषि उत्पादनमा व्यवसायिकरण,आधुनिकिकरण, यान्त्रिरीकरण तथा बजारीकरणमा विशेष जोड दिदैँ सामुहिक खेती प्रणाली विकास गरी कृषि क्षेत्रलाइ आत्मनिर्भर र मर्यादित बनाउने नीति अवलम्बन गरिनेछ ।
ू नगरपालिका भित्रका कृषि योग्य भुमिमा सिँचाइ सुविधा उपलब्ध गराउन शैलो टयुवेल, डीप टयुवेल, कुलो निर्माण नगरपालिका तथा प्रदेश सरकारर सघंीय सरकारको सहाकार्यमा संचालन गरिनेछ ।
ू नगरभित्र कृषि सुचिना केन्द्र र कृषि पाठाशाला संचालन गरिनेछ ।
ू धान, गेहु , तरकारी माछा उत्पादनमा नगरपालिकालाई आत्मनिर्भर बनाउन उन्नत प्रविधि तथा बेमोसिमी तरकारी खेती, माछा पालन र भुरा उत्पादन धान र गेहु खेती सम्बन्धी तालिम संचालन गरिनेछ ।
ू नगरवासीलाई कृषि उत्पादनमा आत्मनिर्भर बनाउन साना सिँचाइलाइ कार्यक्रमलाई प्राथमिकता दिइनेछ ।
ू कृषि उत्पादनलाई व्यवसायिक बनाउन उन्नत वालीको विउ वितरण कार्यक्रम संचालन गरिनेछ ।
ू कृषि उत्पादनलाई वृद्धि गर्न माटो परिक्षण कार्यलाई विशेष जोड दिइनेछ ।
ू गृहणी महिलाहरुको खेर गएको समय सदपयोग गरिने र आर्गेनिक तरकारी उत्पादन गरिने कार्यमा प्रोत्साहन गरिनेछ ।
ू युवा स्वरोजगार कार्यक्रमलाई प्रभावकारी रुपमा अघि बढाइने छ ।
ू पशुपालन कार्यमा युवा,विपन्न तथा गरिब एकल महिला लाई प्रोत्साहन गरिनेछ ।
ू प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रम मार्फत नगर क्षेत्रमा रहेका बेरोजगार सूचीमा सूचीकृत कामदारलाई विकास कार्यमा अधिकतम परिचालन गरिनेछ ।
ू नगरलाई दुध र मासुमा आत्मनिर्भर बनाउने कार्यक्रम अन्तर्गत दुग्ध वितरक किशान र पशुपालक किसानलाई तालिमका साथ अन्य आवश्यक समन्वयताम्क सहकारी हरुको क्षमता अभिवृद्धिको लागि विभिन्न कार्यक्रम संंचालन गरिनेछ ।
ू नगरक्षेत्रमा संचालनमा रहेको गरिबी निवारणका लागि लघु उधम कार्यक्रम लगायत बाट छनौट भएका उधमीहरुलाई उधमशीलता विकासका लागि प्राविधि सहयोग र स्तरोन्नति कार्यक्रम नियमीत गरिनेछ ।
ू पशु खोप कार्यक्रम, व्यवसासिक पशुफार्म प्रबद्र्धन कार्यक्रम(गाई, भैंसी. बाख्रा, कुखुरा) मा जोड दिईनेछ ।
ू नश्ल सुधारका लागि कृत्रिम गर्भाधान तथा पशु आहारा श्रोतकेन्द्र स्थापना गरी हिउँदे, बर्षे घाँस उत्पादनमा जोड दिइनेछ ।
ू पशुधनको क्षति न्युनिकरणको लागि रोग नियन्त्रण खोप कार्यक्रम तथा पशु स्वास्थ्य शिविर संचालनको जोड दिइनेछ ।
ू बर्डफ्लु लगायतका पशुजन्य महामारी नियन्त्रण गर्ने जनचेतना मुलक कार्यक्रमहरु संचालन गरिनेछ ।
ू रासायनिक मलको प्रयोगलाई क्रमशः निरुत्साहित गर्न कृषकहरुलाई प्रांगारिक मल उत्पादन सम्वन्धी प्राविधिक ज्ञान दिइने छ ।
ू अर्गानिक तरकारी खेती तथा प्राङ्गारिक खेती कार्यक्रममा आवश्यक सहयोग गर्दै यस नगरपालिकामा युवा स्वरोजगार कार्यक्रम सञ्चालन गर्न सम्वन्धित निकायमा पहल गरिने छ ।
२)पर्यटन सम्बन्धी नीतिस्
ू नगर पर्यटन व्यवस्थापन सम्बन्धि गुरु योजना निर्माण गरी पर्यटकीय पुर्वाधार विकासमा प्राथमिकीकरणका आधारमा लगानी गर्ने नीति लिइनेछ ।
ू नगर क्षेत्रभित्र रहेका धार्मिक, साँस्कृतिक, ऐतिहासिक र प्राकृतिक क्षेत्रको संरक्षण, सम्बद्र्धन गर्दै सम्भाव्यताको आधारमा पर्यटकीय क्षेत्रको विकासका कार्यक्रम संचालन गरिने छ ।
ू पर्यटन क्षेत्रको दिगो विकासको लागी जनसहभागितामा आधारित वातावरण संरक्षण कार्यक्रम एकिकृत रुपमा संचालन गरिनेछ ।
ू यस नगरपालिकामा रहेका कारिक स्थान, ूुवकुण्डरौजा मजार, बन्चौरी गढ, लक्ष्मीनारायण मन्दिर लगायतका ऐतिहासिक, सांस्कृतिक एंव धार्मिक महत्वका क्षेत्रको विकासमा जोड दिइनेछ ।
ू यस नगरपालिकामा कलात्मक शैलीको प्रवेशद्वार गेट बनाइनेछ तथा पर्यटकीय क्षेत्रको विकास एंव प्रवद्र्धन गर्न र परम्परागत कला÷संस्कृतीको संरक्षणमा विशेष ध्यान दिइनेछ ।
ू कारिक स्थानमानिर्माणहुँदै गरेको सामुदायिक धर्माशालाको निर्माणकार्य समपन्न गरी आधुनिक सेवा सुविधायुक्त बनाइने छ ।
ू कारिक स्थानलाई व्यवस्थित गर्ने विभिन्न किसिमका कार्यत्र्mहरु संचालन गरिनेछ।
सामाजिक विकास
१)शिक्षा तथा व्यवसायिक तालिम
ू सबै बालबालिकाको पहुँच विधालय सम्म पुर्याउन बालबालिका झिकाउ,सिकाउ र टिकाउ कोकार्यक्रम संचालन गरिनेछ ।
ू प्रारम्भिक बाल विकास तथा पूर्व प्राथमिक कक्षाको गुणस्तरीय पहुँच सुनिश्चित गर्न बालमैत्रि बातावरण सिकाइ गरिनेछ । बालबालिकाको रुचिलाई ध्यानमा राख्दै विधालयहरुमा बालबालिका अनुकुल खेल सामग्रीको व्यवस्था गरिनेछ ।
ू प्रधानध्यापक तथा शिक्षकको भुमिका सुदृध गर्न प्रधानाध्यापकले नगरपालिका र विधालय व्यवस्थापन समिति सँग र शिक्षकले प्रधानाध्यापक सँग शिक्षक गुणस्तर सुधार सम्झौता गर्नु पर्ने व्यवस्था कायम गरिनेछ ।
ू आधुनिक शिक्षण सिकाई पद्धतिका लागि शिक्षक तालिम, शैक्षिक सामग्री व्यवस्थापन जस्ता क्रियाकलापहरुमा सहयोग र सहकार्य गर्न इच्छुक गै.स.संस्था तथा निकायहरुबाट प्रविधि तथा आर्थिक सहयोग लिई नगरको शैक्षिक गुणस्तर लाई थप सुदृढ गरिने नीति अवलम्बन गरिनेछ ।
ू सबै विद्यालयमा बाल क्लबको गठन अनिवार्य गरिनेछ । विधालयमा फुलबारी तथा करेसाबारी निर्माण गरी हरियाली, सफा र सुन्दर विधालय बनाउने बाल क्लबलाई पुरस्कृत गरिनेछ ।
ू सरोकारवालहरुको सहभागीतामा दिवाखाजा कार्यक्रम र निशुल्क स्यानिटरी प्याड वितरण कार्यक्रमलाई व्यवस्थित तुल्याइनेछ ।
ू विधालयमा निकासा भएको रकमको सदुपयोग समयमै प्रवाहकारी रुपले भए नभएकोे अनुगमन मूल्याकंन गर्न नगरपालिकाबाट आन्तरिक लेखा परिक्षण गरी विधालयमा सुशासन र जवाफदेहिताको अभिवृद्धि गरिनेछ ।
ू प्राविधिक शिक्षाको लागि दलित,अल्पसंख्यक, अपांग, विपन्न तथा जेहनदार विधार्थीहरुलाई छात्रवृत्तिको व्यवस्था गरिनेछ ।
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरु रुरुरु रुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु

२)स्वास्थ्य नीति
ू सुत्केरी पश्चातको पहिलो हप्तामा स्वास्थ्यकर्मी सहित सूत्केरी महिला तथा नवजात शिशुको स्वास्थ्य अवस्था परीक्षण गर्न पोषण कोसेली सहित भेटघाट गरिने कार्यक्रमको थालिनी गरिनेछ ।
ू आधारभुत तथा आकस्मिक सेवाको सुनिश्चितताको लागि नगर भित्रका सम्पुर्ण स्वास्थ्य संस्थाहरुमा नेपाल सरकार द्वारा निशुल्क वितरण गर्ने भनी तोेकिएका औषधिहरु सरल रुपमा उपलब्ध गराइनेछ । यसको लागि अगामी आ.व.२०७९।८० को प्रथम चौमासिक वितरण भित्र नै सम्पुर्ण खरिद प्रकृया सम्पन्न गरी स्वास्थ्य संस्थाहरुमा औषधि पुर्याइनेछ ।
ू स्वास्थ्य संस्थाहरुको सेवालाई प्रभावकारी बनाउन र आधारभूत स्वास्थ्य सेवाको पहुँच गरिनेछ ।
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू आयुर्वेद स्वास्थ्य सेवा अन्तर्गत प्रदान गर्दै आएको सेवालाई थप विस्तार गर्दै प्रभावकारी बनाइनेछ ।
ू रुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू स्वास्थ्य संस्थामा मात्रै सिमित रहेका स्वास्थ्यकर्मीहरुलाई नागरिक सँग भेट गरी सामुदायिक स्वास्थ्यको वास्तविक अवस्थाको बारेमा परिचित हुन र सेवा तथा परामर्श प्रदान गर्न कम्तिमा वर्षको एक पटक नागरिकको घरदैलोमा स्वास्थ्यकर्मी पुग्ने गरी जनता स्वास्थ्य घरदैलो कार्यक्रम संचालन गरिनेछ ।
ू नगरका सम्पुर्ण नागरिकहरुको र विशेष गरी गर्भवती, सुत्केरी तथा बालबालीहरुको पोषण स्थितीलाई प्रवद्र्धन गर्न बहुक्षेत्रिय पोषण कार्यक्रमलाई प्रभावकारीताका साथ संचालन गरिनेछ छ ।
ू खानेपानी सरसफाई स्वच्छता सम्बन्धी जनचेतना तथा फोहर व्यवस्थापन वर्गीकरण र न्युनिकरण सम्बन्धी समुदाय स्तरमा सचेतना कार्यक्रम संचालन गरिनेछ ।
ू बलवा नगरपालिकामा सुविधा सम्पन्न १५ शैंया आधारभुत अस्पतालनिर्माण गर्न विशेष प्राथमिकता दिइने छरु
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु

३)लैगिँक समानता तथा समावेशिकरण नीति
ू नगर क्षेत्रभित्र रहेका धार्मिक,सांस्कृतिक र पुरात्तात्विक महत्वका धरोहरहरुको संरंक्षण र सम्र्वद्धनमा विशेष जोड दिई विभिन्न जातजातीका ललितकाला र संस्कृतिको संरक्षण साथै जर्गेना गर्न सहयोग गरिनेछ ।
ू जनजाति, दलित,मुसलिम तथा अल्पसंख्यकहरुको क्षमता विकास गर्दै उनीहरुका परम्परागत सीप र पेशाको संरक्षण गरी आयआर्जनमा टेवा पुग्ने गरी कार्यक्रम संचालन गरिनेछ ।
ू सघींय सरकार एवं प्रदेश सरकारको नीति अनुरुप वालविवाह निर्मूल नगरपालिका घोषणा गर्नको लागि महिला जागरण समुह एवं टोल विकास संस्थाहरुलाई सामुदायिक परिचालनका माध्यमबाट अग्रसर गराइनेछ ।
ू ज्येष्ठ नागरिकलाई अनुभव आदान प्रदान, भलाकुसारी एवं मनोरञ्जनका लागि ज्येष्ठ नागरिक मिलन केन्द्र जस्ता उपयुक्त स्थानको खोजी गरी सामग्री हस्तान्तरण मार्फत ज्येष्ठ नागरिक मिलन केन्द्र संचालनमा ल्याइनेछ ।
ू नगर क्षेत्रमा यौनजन्य हिँसा तथा यौन जन्य दुर्वव्यवहार विरुद्धमा सचेतनामुलक कार्यक्रम, किशोर किशोरीलाई जीवनउपयोगी सीप लैंगिक हिँसा न्युनिकरण,जातीय छुवाछुत विरुद्धका कार्यक्रम साथै लक्षित वर्ग केन्द्रित विविध कार्यक्रमहरु संचालन गरी समाजमा सचेतना जागरण कार्यक्रम गरिनेछ ।

पूर्वाधार विकास नीति

१)रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु ूरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुू रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु, रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु, रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु, रुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरु रुरु रुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रु रुरु। रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरु रुरु। रुरु। रुरु। रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रु रुरु। रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु
रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु ूरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु, रुरुरुरुरुरुरु ,रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
२)रुरुरु ,रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुस् रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरु,रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु ्र
३)रुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु, रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरु रुरु रुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रु ्र
ू रुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र

४)रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरु
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु

वातावरण तथा व्यवस्थापन
१)वातावरण संरक्षण तथा विपद व्यवस्थापन
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु
रु० रुरुरुरुरुरुरुरु,रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरुरुरुरु,रुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ,रुरुरुरु ,रुरुरुरु,रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रु ्र
ू रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरु रुरुरुरु रु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु

संस्थागत विकास , सुशासन तथा सेवा प्रवाह
ू रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु,रुरुरुरुरुरुरुरुरु,रुरुरुरुरुरुरुरु,रुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु, रुरुरुरु,रुरुरुरुरु,रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु

न्यायिक कार्य सम्पादन सम्बन्धी नीति
१. न्यायिक समितिलाई नगरपालिकाको मुख्य अंगको रुपमा स्थापित गरि न्याय सम्पादन कार्यलाई सर्वसुलभ बनाइनेछ ।
२. गाउँबस्तीमा हुने साना तिना विवाद समाधान गर्न मेलमिलापकर्ताहरुको माध्यम अपनाउने नीति लिइनेछ ।
३. विवादका पक्षहरुलाई उजुरी दर्ता गर्न सहजिकरणका लागि वडा कार्यालयहरुलाई सम्पर्क कार्यालयको रुपमा विकास गरिनेछ ।
४. न्याय सम्पादनका लागि नगरपालिकामा छुट्टै न्यायिक इजलासको व्यवस्थापन गरिनेछ ।
५. न्यायिक समितिको कार्य सञ्चालनमा दस्तावेजिकरण तथा तथ्याङक आवधिक गर्न सूचना प्रविधि मैत्रि निति लिइने ।

आदरनीयनगरसभा सदस्य ज्यूहरू ः
वलवा नगरपालिकाले प्रस्तावित वजेट तथा कार्यक्रम तर्जुमा गर्दा मुलतः नेपालको संविधान २०७२ को अनुसूची ८ र ९ मा उल्लेखित स्थानीय तहको एकल तथा साझा अधिकार सुची, आर्थिक अधिकार र आर्थिक कार्य प्रणाली, मौलिक हकहरु, आर्थिक सामाजिक विकास, साधन श्रोतको उपयोग नीति, अर्थ मन्त्रालय, प्रदेश सरकारबाट प्राप्त समानीकरण अनुदानको मार्गदर्शन र संघीय मामिला तथा स्थानिय विकास मन्त्रालयबाट प्राप्त मार्गदर्शन, सहभागितामूलक योजना छनौट पद्धति, विकासका समसामयिक मुद्दाहरु जस्तै सामाजकि संरक्षण, दीगो विकास, जलवायु परिवर्तन, विपद व्यवस्थापन, लैगिंक सशक्तिकरण तथा समावेशी विकास समेतलाई आधार मानी नगरकार्यपालिकाबाट स्वीकृत गरी यो गरिमामय नगरसभामा आगामी आ.व. २०७९।०८० को अनुमानित प्रस्तावको आय(व्ययको विवरण प्रस्तुत गर्न अनुमती चाहन्छु ।
वलवा नगरपालिकाको आगामी आ. व. २०७९÷०८० को लागी कुल बजेट जम्मा रू. ५७,२०,३५,०००।००विनियोजन गरेको छु।

उपस्थित महानुभावहरु,
प्रस्तावित बजेट एवं योजनाको प्रभावकारी कार्यान्वयनको लागि आवश्यक क्षमता विकास, संस्थागत, नीतिगत, कार्यविधिगत सुधारका कार्यहरु गर्न सकिएमा कार्यक्रमहरुको कार्यान्वयनको सुनिश्चितता, पारदर्शीता र उत्तरदायित्वमा थप प्रवद्र्धन हुने विश्वास लिएका छौ । हामीले आफुलाई अझ बढी उत्तरदायी, जिम्मेवार र जवाफदेही बनाउँदै सरोकारवालाहरु विचको सहकार्य, समन्वय, सुझाव र सहमतीपुर्ण वातावरणलाई अनुकुल परिवेशमा लैजाने र प्रभावकारी ढंगका साथ साधनहरु परिचालन गरीबलवा नगरपालिकाका जनताको लागी नजिकको जिम्मेवार सरकार हुने भन्ने मान्यतालाई प्रमाणित गर्नेछौ । यो प्रयासलाई सार्थक तुल्याई दिन सहयोग पुर्याउने सवै प्रमुख अतिथि, विशिष्ट अतिथि, अतिथि,उपप्रमुखज्यु, पत्रकार, विषयगत क्षेत्रका प्रतिनिधी, राजनैतिक दलका पदाधिकारीहरु तथा नगर कार्यपालिकामा कार्यरत सम्पुर्ण कर्मचारीहरुका साथै यस कार्यमा सहयोग गर्नुहुने आदरणीय सम्पुर्ण उपस्थित महानुभावहरु प्रति हार्दिक आभार व्यक्त गर्न चाहन्छौ ।
अन्तमा यस नगरसभाबाट प्रस्तुत नगर विकास योजनालाई सफल र प्रभावकारी रुपमा कार्यान्वयन गर्नका लागि सम्वन्धितसवै पक्षबाट निरन्तर सहयोगको अपेक्षा गर्दै यस कार्यमा सक्रिय एवं रचनात्मक सहयोग पुर्याउने निर्वाचित जनप्रतिनिधी ज्यूहरु तथा नगरपालिकाका कर्मचारी ज्यूहरुलाई विशेष धन्यवाद दिन चाहन्छौ । धन्यवाद

जयवलवानगरपालिका

मिति २०७९ साल असार १० गते रोज ६ शुभम् ।र्
जीवनउपयोगी ;ीप लै+गिक हिँ;ा न्य’निक÷ण,जातीय छ’वाछ’त वि?द्धका कार्यक्रम ;ाथै लक्षित वर्ग केन्द्रित विविध कार्यक्रमह? ;+चालन ग÷ी ;माजमा ;चेतना जाग÷ण कार्यक्रम ग÷िनेछ .

प“र्वाधा÷ विका; नीति

!)सडकतथायातायात
ड्ड नगरको समग्र विकास निर्माण कार्य “आधुनिक तथा दिगो विकास” आधारमा गुरु योजना निर्माण गरि कार्यान्वयन गरिनेछ ्र
ड्ड नगरपालिकामा सडकको वर्गीकरण गरी स्थानीय सडक, ग्रामीण सडक, कृषि सडक सम्बन्धी नीति, कानून, मापदण्ड, योजना बनाई कार्यान्वयन गरिनेछ। ्र
ड्ड सडकहरुलाई फराकिलो बनाउनका निम्ति जनसमुदाय माझ समन्वय गरिनेछ ्र
ड्ड नगरपालिकाको केन्द्र देखि हरेक वडा सम्म कालोपत्रे तथा आर सी सी सडक निर्माण लाई प्राथमिकता दिइनेछ ्र
ड्ड नगरपालिकाबाट निर्माण हुने ४ मि. चौडाई भन्दा बढी र ठुला सवारीसाधन चल्ने सडकहरू कालोपत्रे वा आर. सी. सी. ढलान गरिनेछ ।
ड्ड नगरपालिकाबाट निर्माण हुने ४ मि. चौडाई भन्दा बढी भएका बाटोमा नाला निर्माण कार्यलाई
संगै अगाडि बढाइनेछ।
ड्ड प्रत्येक वडामा “नालाकोसंजालनिर्माण तथा ढल निकास व्यबस्थापन” कार्यक्रम क्रमशः संचालन गरिनेछ ्र
ड्ड नगरचक्रपथ विशेष प्राथमिकताका साथ निर्माण गरिनेछ ्र
ड्ड नगरभित्रकासम्पूर्णसडकहरुलाईवर्ष भरिसंचालनयोग्यबनाउनबार्षिकसडकमरम्मतसम्भारयोजनानिर्माणगरिलागुगरिनेछ ्र
ड्ड आवश्यक स्थानमा पुल, कल्भर्ट ,कजवे निर्माण गरिनेछ ्र
ड्ड अन्तरनगरपालिकाजोडने सडकहरुलाई संघिय सरकार र प्रादेशिक सरकारसंग समन्वय गरि निर्माणको लागि पहल गरिनेछ ्र
ड्ड सडकहरुनिर्माणगर्दावातावरणमैत्री प्रविधि अवलम्बन गरिनेछ ्र
२)भवन ,आवास तथा सहरी विकास
ड्ड सार्वजनिक तथा निजि घर निर्माण गर्दा राष्ट्रिय भवन संहिता र मापदण्डलाई अनिवार्य रूपमा लागु गरिनेछ।
ड्ड बलवा नगरपालिको भवन निर्माण मापदण्ड तयार गरी नयाँ घरहरू निर्माण गर्दा अनिवार्य रूपले भवन आचार संहिता बमोजिम नक्सा पासपास गर्नु पर्ने व्यवस्था लागु गरिनेछ।
ड्ड भवन आचार संहिता अनुसार नक्सापास गराई मात्र घर निर्माण गर्न प्रोत्साहन स्वरूप नक्सापास दस्तुरमा छुटको व्यवस्था गरिनेछ।
ड्ड बलवा नगरपालिकाका पूर्वनिर्मित घरहरूको अभिलेखिकरण कार्यलाई यस वर्षका लागी निरन्तरता दिइनेछ।
ड्ड विद्यालय, स्वास्थ्यचौकी, सार्वजनिक शौचालय तथा सामुदायिक भवनहरूको मर्मत तथा स्तरोन्नति गरिनेछ ्र आवश्यकता अनुसार यी पूर्वाधारहरुको नयाँ निर्माण समेत गरिनेछ ्र
ड्ड सार्वजनिक भवनहरू अपाङमैत्री बनाउन जोड दिइनेछ।
ड्ड बलवा नगरपालिकाको प्रशासकिय भवन निर्माण कार्यलाई प्राथमिकतामा राखिनेछ।
ड्ड भवन नभएका वडा कार्यालयहरूको लागि क्रमशः वडा कार्यालय भवन निर्माण गरिनेछ ।
ड्ड दलिततथाविपन्न परिवारहरुलाई जनता आवाश निर्माणको लागि प्रदेश सरकार संग समन्वय गरिनेछ ्र
ड्ड अतिक्रमणमा रहेका ऐलानी जगगा,पर्तिप्रात, पोखरीहरु पहिचानगरि अतिक्रमण मुक्त बनाईनेछ ्र
३)उर्जा
ड्ड वैकल्पिक उर्जा प्रवर्द्धन केन्द्रसंगको सहकार्यमा नगरपालिका क्षेत्रभित्र वैकल्पिक उर्जाका विभिन्न श्रोतहरुको पहिचान गरी सुधारिएको चुलो, होम बायोग्यास, सोलार बत्ती जस्ता प्रविधीको प्रयोगमा जोड दिईनेछ।
ड्ड विश्व बजारमा पेट्रोलियम पदार्थ तथा खाना पकाउने एल पी जी ग्याँसमा भएको महंगी तथा आयातलाई न्यूनीकरण गर्न विद्युतीय चुलो र विद्युतीय सवारी साधनको प्रयोगमा जोड दिने नीति लिईनेछ।
ड्ड विधुत चुहावटमुक्त नगर बनाईने छ ्र
ड्ड संघ तथा प्रदेश सरकारसंग समन्वय तथा सहकार्यमा उर्जा क्षेत्रका सम्भाव्य क्षेत्र पहिचान गरि विकास गरिनेछ ्र

४)सुचना तथा संचार
ड्ड बलवा नगरपालिकाको वेबसाइटलाई व्यवस्थित गरी सुचनाहरू वेबसाइट मार्फत सार्वजनिक गरिनेछन।
ड्ड जनतामा सुचनाको हकको अधिकार प्रति सचेतना फैलाउन चेतनामुलक कार्यक्रम तथा गोष्ठीहरू संचालन गरिनेछ।
ड्ड सबै प्रकारका सूचना माध्यममा जनताको पहुँच पुर्याचउन सञ्चार माध्यमलाई निष्पक्ष, मर्यादित, जिम्मेवार, व्यवसायिक र प्रतिस्पर्धी बनाउने नीति अवलम्वन गरिनेछ।
ड्ड सबै प्रकारका सूचना माध्यममा जनताको पहुँच पुर्या उन सञ्चार माध्यमलाई निष्पक्ष, मर्यादित, जिम्मेवार, व्यवसायिक र प्रतिस्पर्धी बनाउने नीति अवलम्वन गरिनेछ।
ड्ड नागरिक तहमा सार्वजनिक सेवा र विकासका विविध आयामका बारेमा निरन्तर सचेतना र पैरवी गर्न विद्युतीय र छापा संचारमाध्यमसंग सहकार्य गरिनेछ।
ड्ड नगरमा भएगरेका कामको डकुमेन्ट्री तथा बुलेटिन प्रकाशन गरिनेछ ।
ड्ड सम्पूर्ण वडा कार्यालयबाट संचालनमा रहेको अनलाईन घटना दर्ता लाई प्रभावकारी रूपमा संचालन गर्दै निरन्तरता दिईनेछ

वाताव÷ण तथा व्यवःथापन
!)वाताव÷ण ;+÷क्षण तथा विपद व्यवःथापन
ड्ड विपद जोखिम न्युनिकरणका लागि जोखिम युक्त क्षेत्र पहिचान तथा नक्साङ्कन गरिनेछ ।
ड्ड पर्याप्त हरियाली सहितको फुलै फुल भएको पालिका निर्माणमा समुदाय स्तरको बढी महत्व राख्ने हुँदा समुदाय परिचालनमा जोड दिइनेछ । वातावरण संरक्षण कार्यमा उत्कृष्ट कार्य गर्ने व्यक्ति एवं समुदायलाई पुरुष्कृत गरिनेछ । सडक अवागमनमा अवरोध सिर्जना गर्ने र नगर सौन्दर्यता बिगार्ने कार्यलाई नियन्त्रण गर्न निर्माण सामग्रीहरुलाई सार्वजनिक सडक तथा खुला स्थानमा राख्नमा रोक लगाइनेछ ।
ड्ड नगरवासीहरुको स्वास्थ्यलाई मध्यनजर गरी वातावरणीय स्वच्छता कायम गर्न प्रदुषण उत्सर्जन गर्ने प्रकृतिको उधोगहरुको प्रदुषण मापनका लागि नियमति अनुगमन गरिनेछ ।
ड्ड वृक्षारोपणको लागि आवश्यक विरुवा उत्पादनका लागि स्थानीय समुदायलाई नर्सरी स्थापनाको जिम्मा दिइनेछ ।
ड्ड बाढीजन्य प्रकोपबाट वर्षेनी हुने क्षति न्युनिकरण तथा पुर्वतयारीका लागी कार्यक्रमहरू ल्याइनेछ।
२) खानेपानी,सरसफाई तथा फोहर व्यबस्थापन
ड्ड खानेपानी,सरसफाई र स्वच्छताको सन्धर्भमा नयाँ नौलो र सृजनशील कार्यको लागि निजि क्षेत्र र विकास सांझेदारहरुसंग सहकार्य गरिनेछ्र
ड्ड सार्वजनिक शौचालयहरुको मरम्मत गरि प्रयोगमा ल्याउने र आवश्यकता अनुसार निर्माण गर्ने नीति लिइनेछ ्र
ड्ड खानेपानीको पहुँच नभएका घरपरिवारलाई ह्यान्डपम्प सेट जडान गरिनेछ ्र
ड्ड सार्वजनिक सडकमा जनावर बाध्ने ,गोबर ,पराल,घाँसहरु राख्ने क्रियाकलापहरुलाई रोक लगाइने छ र तत्पश्चात अटेरी गर्ने हरुलाई आवश्यक कारवाई गरिनेछ ्र
ड्ड सडकको क्षेत्रभित्र व्यपार ब्यबसाय गर्न रोक लगाईने छ ्र
ड्ड नगर क्षेत्रभित्र प्लास्टिक झोलाको प्रयोगलाई न्यूनीकरण गरि वैकल्पिक झोलाको उत्पादन तथा प्रयोगलाई प्रोत्साहित गरिने छ ्र
ड्ड आवश्यकताको आधारमा सरसफाईको लागि थप साधन र उपकरण व्यवस्था गरिने छ ्र
ड्ड खानेपानी जाँच प्रयोगशालाको स्थापना गरी नियमित खानेपानी गुणस्तर जाँचको व्यवस्था गरिनेछ।

;+ःथागत विका; , ;’शा;न तथा ;ेवा प्रवाह
ड्ड जनताको लागि प्रदान गरिने दैनिक प्रशासनिक सेवालाई झनझटमुक्त,छिटोछरितो,सर्वसुलभ,जनमुखी र पारदर्शी बनाई एकद्वार प्रणालीमा आवद्ध गरिनेछ ।
ड्ड नगरपालिका तथा वडा कार्यालयहरुमा गुणासो र सुझाव पेटिका को व्यवस्था गरिनेछ । जनताको गुणासोलाई सम्बोधन गर्न संयोजक्तवमा एक गुणासो सुनवाइ समिति गठन गरिनेछ ।
ड्ड सेवा प्रवाहको प्रभावकारीता मापन गरि समसमायिक सुधार गर्नका लागि निरन्तर अनुगमन मुल्याङ्कनको संयत्र गरिनेछ ।
ड्ड वेबसाइट मार्फत सम्पुर्ण सुचनाहरुलाई सार्वजनिक गरिने कार्यालाई प्रभावकारी बनाइने छ । सेवा प्रवाह तथा काम कारबाहीका सम्बन्धमा नियमित रुपमा सार्वजनिक सुनवाई तथा समाजिक परिक्षण गर्ने कार्यलाई प्राथमिकता दिइनेछ ।
ड्ड नगरको विकास एवं तथा सार्वजनिक क्षेत्रमा उत्कृष्ट योगदान एवं सहयोग गर्ने विशिष्ट व्यक्तिहरुलाई सम्मान गरिनेछ ।
ड्ड कार्यरत कर्मचारीहरुको बहुआयमिक क्षमता विकास गरी आवश्यकताको आधारमा कार्य सम्पदान गरिने जिम्मेवारी दिइनेछ । साथै उत्कृष्ट कार्य सम्पादन गर्ने कर्मचारीहरूका लागी पुरस्कारको व्यवस्था गरिनेछ।
ड्ड कर्मचारी प्रशासन लाई क्षमता विकास का तालिम तथा नविनतमा प्रविधिको ज्ञान मार्फत प्रतिस्पर्धी र प्रभावकारीता बनाइनेछ ।
ड्ड कर्मचारीहरूको सेवा प्रवाहलाई प्रभावकारी बनाउन लागी विभिन्न कार्यक्रमहरू ल्याइनेछ।
ड्ड नगर भित्र रहेका सार्वजनिक ऐलानी जग्गा, गौचर,पोखरी,इनार लगायत सार्वजनिक महत्वका स्थानहरुको तथ्याङ्क सङ्कलन गरी संरक्षण गरिनेछ ।

न्यायिक कार्य ;म्पादन ;म्बन्धी नीति
!= न्यायिक ;मितिलाई नग÷पालिकाको म’ख्य अ+गको ?पमा ःथापित ग÷ि न्याय ;म्पादन कार्यलाई ;र्व;’लभ बनाइनेछ .
२= गाउँबःतीमा ह’ने ;ाना तिना विवाद ;माधान गर्न मेलमिलापकर्ताह?को माध्यम अपनाउने नीति लिइनेछ .
३= विवादका पक्षह?लाई उज’÷ी दर्ता गर्न ;हजिक÷णका लागि वडा कार्यालयह?लाई ;म्पर्क कार्यालयको ?पमा विका; ग÷िनेछ .
४= न्याय ;म्पादनका लागि नग÷पालिकामा छ’ट्टै न्यायिक इजला;को व्यवःथापन ग÷िनेछ .
%= न्यायिक ;मितिको कार्य ;ञ्चालनमा दःतावेजिक÷ण तथा तथ्याङक आवधिक गर्न ;“चना प्रविधि मैत्रि निति लिइने .

आद÷नीयनग÷;भा ;दःय ज्य“हरू ः
वलवा नग÷पालिकाले प्रःतावित वजेट तथा कार्यक्रम तजर्’मा गर्दा म’लतः नेपालको ;+विधान २)७२ को अन’;“ची ८ ÷ ( मा उल्लेखित ःथानीय तहको एकल तथा ;ाझा अधिका÷ ;’ची, आर्थिक अधिका÷ ÷ आर्थिक कार्य प्रणाली, मौलिक हकह?, आर्थिक ;ामाजिक विका;, ;ाधन श्रोतको उपयोग नीति, अर्थ मन्त्रालय, प्रदेश ;÷का÷बाट प्राप्त ;मानीक÷ण अन’दानको मार्गदर्शन ÷ ;+घीय मामिला तथा ःथानिय विका; मन्त्रालयबाट प्राप्त मार्गदर्शन, ;हभागिताम“लक योजना छनौट पद्धति, विका;का ;म;ामयिक म’द्दाह? जःतै ;ामाजकि ;+÷क्षण, दीगो विका;, जलवाय’ प÷िवर्तन, विपद व्यवःथापन, लैगि+क ;शक्तिक÷ण तथा ;मावेशी विका; ;मेतलाई आधा÷ मानी नग÷कार्यपालिकाबाट ःवीकृत ग÷ी यो ग÷िमामय नग÷;भामा आगामी आ=व= २)७(.)८) को अन’मानित प्रःतावको आय–व्ययको विव÷ण प्रःत’त गर्न अन’मती चाहन्छ’ .
वलवा नग÷पालिकाको आगामी आ= व= २)७(÷)८) को लागी क’ल बजेट जम्मा रू= %७,२),३%,))).))विनियोजन ग÷ेको छ’.

उपःिथत महान’भावह?,
प्रःतावित बजेट एव+ योजनाको प्रभावका÷ी कार्यान्वयनको लागि आवश्यक क्षमता विका;, ;+ःथागत, नीतिगत, कार्यविधिगत ;’धा÷का कार्यह? गर्न ;किएमा कार्यक्रमह?को कार्यान्वयनको ;’निश्चितता, पा÷दर्शीता ÷ उत्त÷दायित्वमा थप प्रवद्र्धन ह’ने विश्वा; लिएका छौ . हामीले आफ’लाई अझ बढी उत्त÷दायी, जिम्मेवा÷ ÷ जवाफदेही बनाउँदै ;÷ोका÷वालाह? विचको ;हकार्य, ;मन्वय, ;’झाव ÷ ;हमतीप’र्ण वाताव÷णलाई अन’क’ल प÷िवेशमा लैजाने ÷ प्रभावका÷ी ढ+गका ;ाथ ;ाधनह? प÷िचालन ग÷ीबलवा नग÷पालिकाका जनताको लागी नजिकको जिम्मेवा÷ ;÷का÷ ह’ने भन्ने मान्यतालाई प्रमाणित गर्नेछौ . यो प्रया;लाई ;ार्थक त’ल्याई दिन ;हयोग प’र्याउने ;वै प्रम’ख अतिथि, विशिष्ट अतिथि, अतिथि,उपप्रम’खज्य’, पत्रका÷, विषयगत क्षेत्रका प्रतिनिधी, ÷ाजनैतिक दलका पदाधिका÷ीह? तथा नग÷ कार्यपालिकामा कार्य÷त ;म्प’र्ण कर्मचा÷ीह?का ;ाथै य; कार्यमा ;हयोग गर्न’ह’ने आद÷णीय ;म्प’र्ण उपःिथत महान’भावह? प्रति हार्दिक आभा÷ व्यक्त गर्न चाहन्छौ .
अन्तमा य; नग÷;भाबाट प्रःत’त नग÷ विका; योजनालाई ;फल ÷ प्रभावका÷ी ?पमा कार्यान्वयन गर्नका लागि ;म्वन्धित;वै पक्षबाट नि÷न्त÷ ;हयोगको अपेक्षा गर्दै य; कार्यमा ;क्रिय एव+ ÷चनात्मक ;हयोग प’र्याउने निर्वाचित जनप्रतिनिधी ज्य“ह? तथा नग÷पालिकाका कर्मचा÷ी ज्य“ह?लाई विशेष धन्यवाद दिन चाहन्छौ . धन्यवाद

जयवलवानग÷पालिका

मिति २)७( ;ाल अ;ा÷ !) गते ÷ोज ६ श’भम् .

ू रुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रु

ू रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रु

ू रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रु।रु। रुरुरुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरु,रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु,रुरुरुरुरुरुरु,रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रु

बजेटका प्राथमिकताहरु ः नगरपालिकाले वार्षिक योजना तथा बजेट तर्जुमा गर्दा निम्न विषयलाई प्राथमिकता दिईएको छ ।
क) आर्थिक विकास तथा गरिबी निवारणमा प्रत्यक्ष योगदान पुर्याउने,
ख) उत्पादनमूलक तथा छिटो प्रतिफल प्राप्त गर्न सकिने,
ग) जनताको जीवनस्तर, आम्दानी र रोजगारी बढ्ने,
घ) स्थानीय सहभागिता जुट्ने, स्वयम् सेवा परिचालन गर्न सकिने तथा लागत कम लाग्ने,
ङ) स्थानीय स्रोत साधन र सीपको अधिकतम प्रयोग हुने,
च) महिला, बालबालिका तथा पिछडिएका क्षेत्र र समुदायलाई प्रत्यक्ष लाभ पुग्ने,
छ) लैङ्गिकसमानता र सामाजिक समावेशीकरण अभिबृद्धि हुने,
ज) दिगो विकास, वातावरणीय संरक्षण तथा सम्वद्र्धन गर्न सघाउ पुर्याउने,
झ) भाषिक तथा सांस्कृतिक पक्षको जगेर्ना र सामाजिक सद्भाव तथा एकता अभिवृद्धिमा सघाउ पुर्याउने, आदि ।
क्षेत्रगत नीतिहरु
आर्थिक विकास
. १) कृषि तथा पशु विकासस्
ूवलवा नगरपालिकाको समृद्धि उत्पादनमा वृद्धिू
ू ूआर्थिक समृद्धिको अधार कृषि प्रसारू भन्ने मुल नाराका साथ कृषि उत्पादनमा व्यवसायिकरण,आधुनिकिकरण, यान्त्रिरीकरण तथा बजारीकरणमा विशेष जोड दिदैँ सामुहिक खेती प्रणाली विकास गरी कृषि क्षेत्रलाइ आत्मनिर्भर र मर्यादित बनाउने नीति अवलम्बन गरिनेछ ।
ू नगरपालिका भित्रका कृषि योग्य भुमिमा सिँचाइ सुविधा उपलब्ध गराउन शैलो टयुवेल, डीप टयुवेल, कुलो निर्माण नगरपालिका तथा प्रदेश सरकारर सघंीय सरकारको सहाकार्यमा संचालन गरिनेछ ।
ू नगरभित्र कृषि सुचिना केन्द्र र कृषि पाठाशाला संचालन गरिनेछ ।
ू धान, गेहु , तरकारी माछा उत्पादनमा नगरपालिकालाई आत्मनिर्भर बनाउन उन्नत प्रविधि तथा बेमोसिमी तरकारी खेती, माछा पालन र भुरा उत्पादन धान र गेहु खेती सम्बन्धी तालिम संचालन गरिनेछ ।
ू नगरवासीलाई कृषि उत्पादनमा आत्मनिर्भर बनाउन साना सिँचाइलाइ कार्यक्रमलाई प्राथमिकता दिइनेछ ।
ू कृषि उत्पादनलाई व्यवसायिक बनाउन उन्नत वालीको विउ वितरण कार्यक्रम संचालन गरिनेछ ।
ू कृषि उत्पादनलाई वृद्धि गर्न माटो परिक्षण कार्यलाई विशेष जोड दिइनेछ ।
ू गृहणी महिलाहरुको खेर गएको समय सदपयोग गरिने र आर्गेनिक तरकारी उत्पादन गरिने कार्यमा प्रोत्साहन गरिनेछ ।
ू युवा स्वरोजगार कार्यक्रमलाई प्रभावकारी रुपमा अघि बढाइने छ ।
ू पशुपालन कार्यमा युवा,विपन्न तथा गरिब एकल महिला लाई प्रोत्साहन गरिनेछ ।
ू प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रम मार्फत नगर क्षेत्रमा रहेका बेरोजगार सूचीमा सूचीकृत कामदारलाई विकास कार्यमा अधिकतम परिचालन गरिनेछ ।
ू नगरलाई दुध र मासुमा आत्मनिर्भर बनाउने कार्यक्रम अन्तर्गत दुग्ध वितरक किशान र पशुपालक किसानलाई तालिमका साथ अन्य आवश्यक समन्वयताम्क सहकारी हरुको क्षमता अभिवृद्धिको लागि विभिन्न कार्यक्रम संंचालन गरिनेछ ।
ू नगरक्षेत्रमा संचालनमा रहेको गरिबी निवारणका लागि लघु उधम कार्यक्रम लगायत बाट छनौट भएका उधमीहरुलाई उधमशीलता विकासका लागि प्राविधि सहयोग र स्तरोन्नति कार्यक्रम नियमीत गरिनेछ ।
ू पशु खोप कार्यक्रम, व्यवसासिक पशुफार्म प्रबद्र्धन कार्यक्रम(गाई, भैंसी. बाख्रा, कुखुरा) मा जोड दिईनेछ ।
ू नश्ल सुधारका लागि कृत्रिम गर्भाधान तथा पशु आहारा श्रोतकेन्द्र स्थापना गरी हिउँदे, बर्षे घाँस उत्पादनमा जोड दिइनेछ ।
ू पशुधनको क्षति न्युनिकरणको लागि रोग नियन्त्रण खोप कार्यक्रम तथा पशु स्वास्थ्य शिविर संचालनको जोड दिइनेछ ।
ू बर्डफ्लु लगायतका पशुजन्य महामारी नियन्त्रण गर्ने जनचेतना मुलक कार्यक्रमहरु संचालन गरिनेछ ।
ू रासायनिक मलको प्रयोगलाई क्रमशः निरुत्साहित गर्न कृषकहरुलाई प्रांगारिक मल उत्पादन सम्वन्धी प्राविधिक ज्ञान दिइने छ ।
ू अर्गानिक तरकारी खेती तथा प्राङ्गारिक खेती कार्यक्रममा आवश्यक सहयोग गर्दै यस नगरपालिकामा युवा स्वरोजगार कार्यक्रम सञ्चालन गर्न सम्वन्धित निकायमा पहल गरिने छ ।
२)पर्यटन सम्बन्धी नीतिस्
ू नगर पर्यटन व्यवस्थापन सम्बन्धि गुरु योजना निर्माण गरी पर्यटकीय पुर्वाधार विकासमा प्राथमिकीकरणका आधारमा लगानी गर्ने नीति लिइनेछ ।
ू नगर क्षेत्रभित्र रहेका धार्मिक, साँस्कृतिक, ऐतिहासिक र प्राकृतिक क्षेत्रको संरक्षण, सम्बद्र्धन गर्दै सम्भाव्यताको आधारमा पर्यटकीय क्षेत्रको विकासका कार्यक्रम संचालन गरिने छ ।
ू पर्यटन क्षेत्रको दिगो विकासको लागी जनसहभागितामा आधारित वातावरण संरक्षण कार्यक्रम एकिकृत रुपमा संचालन गरिनेछ ।
ू यस नगरपालिकामा रहेका कारिक स्थान, ूुवकुण्डरौजा मजार, बन्चौरी गढ, लक्ष्मीनारायण मन्दिर लगायतका ऐतिहासिक, सांस्कृतिक एंव धार्मिक महत्वका क्षेत्रको विकासमा जोड दिइनेछ ।
ू यस नगरपालिकामा कलात्मक शैलीको प्रवेशद्वार गेट बनाइनेछ तथा पर्यटकीय क्षेत्रको विकास एंव प्रवद्र्धन गर्न र परम्परागत कला÷संस्कृतीको संरक्षणमा विशेष ध्यान दिइनेछ ।
ू कारिक स्थानमानिर्माणहुँदै गरेको सामुदायिक धर्माशालाको निर्माणकार्य समपन्न गरी आधुनिक सेवा सुविधायुक्त बनाइने छ ।
ू कारिक स्थानलाई व्यवस्थित गर्ने विभिन्न किसिमका कार्यत्र्mहरु संचालन गरिनेछ।
सामाजिक विकास
१)शिक्षा तथा व्यवसायिक तालिम
ू सबै बालबालिकाको पहुँच विधालय सम्म पुर्याउन बालबालिका झिकाउ,सिकाउ र टिकाउ कोकार्यक्रम संचालन गरिनेछ ।
ू प्रारम्भिक बाल विकास तथा पूर्व प्राथमिक कक्षाको गुणस्तरीय पहुँच सुनिश्चित गर्न बालमैत्रि बातावरण सिकाइ गरिनेछ । बालबालिकाको रुचिलाई ध्यानमा राख्दै विधालयहरुमा बालबालिका अनुकुल खेल सामग्रीको व्यवस्था गरिनेछ ।
ू प्रधानध्यापक तथा शिक्षकको भुमिका सुदृध गर्न प्रधानाध्यापकले नगरपालिका र विधालय व्यवस्थापन समिति सँग र शिक्षकले प्रधानाध्यापक सँग शिक्षक गुणस्तर सुधार सम्झौता गर्नु पर्ने व्यवस्था कायम गरिनेछ ।
ू आधुनिक शिक्षण सिकाई पद्धतिका लागि शिक्षक तालिम, शैक्षिक सामग्री व्यवस्थापन जस्ता क्रियाकलापहरुमा सहयोग र सहकार्य गर्न इच्छुक गै.स.संस्था तथा निकायहरुबाट प्रविधि तथा आर्थिक सहयोग लिई नगरको शैक्षिक गुणस्तर लाई थप सुदृढ गरिने नीति अवलम्बन गरिनेछ ।
ू सबै विद्यालयमा बाल क्लबको गठन अनिवार्य गरिनेछ । विधालयमा फुलबारी तथा करेसाबारी निर्माण गरी हरियाली, सफा र सुन्दर विधालय बनाउने बाल क्लबलाई पुरस्कृत गरिनेछ ।
ू सरोकारवालहरुको सहभागीतामा दिवाखाजा कार्यक्रम र निशुल्क स्यानिटरी प्याड वितरण कार्यक्रमलाई व्यवस्थित तुल्याइनेछ ।
ू विधालयमा निकासा भएको रकमको सदुपयोग समयमै प्रवाहकारी रुपले भए नभएकोे अनुगमन मूल्याकंन गर्न नगरपालिकाबाट आन्तरिक लेखा परिक्षण गरी विधालयमा सुशासन र जवाफदेहिताको अभिवृद्धि गरिनेछ ।
ू प्राविधिक शिक्षाको लागि दलित,अल्पसंख्यक, अपांग, विपन्न तथा जेहनदार विधार्थीहरुलाई छात्रवृत्तिको व्यवस्था गरिनेछ ।
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरु रुरुरु रुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु

२)स्वास्थ्य नीति
ू सुत्केरी पश्चातको पहिलो हप्तामा स्वास्थ्यकर्मी सहित सूत्केरी महिला तथा नवजात शिशुको स्वास्थ्य अवस्था परीक्षण गर्न पोषण कोसेली सहित भेटघाट गरिने कार्यक्रमको थालिनी गरिनेछ ।
ू आधारभुत तथा आकस्मिक सेवाको सुनिश्चितताको लागि नगर भित्रका सम्पुर्ण स्वास्थ्य संस्थाहरुमा नेपाल सरकार द्वारा निशुल्क वितरण गर्ने भनी तोेकिएका औषधिहरु सरल रुपमा उपलब्ध गराइनेछ । यसको लागि अगामी आ.व.२०७९।८० को प्रथम चौमासिक वितरण भित्र नै सम्पुर्ण खरिद प्रकृया सम्पन्न गरी स्वास्थ्य संस्थाहरुमा औषधि पुर्याइनेछ ।
ू स्वास्थ्य संस्थाहरुको सेवालाई प्रभावकारी बनाउन र आधारभूत स्वास्थ्य सेवाको पहुँच गरिनेछ ।
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू आयुर्वेद स्वास्थ्य सेवा अन्तर्गत प्रदान गर्दै आएको सेवालाई थप विस्तार गर्दै प्रभावकारी बनाइनेछ ।
ू रुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू स्वास्थ्य संस्थामा मात्रै सिमित रहेका स्वास्थ्यकर्मीहरुलाई नागरिक सँग भेट गरी सामुदायिक स्वास्थ्यको वास्तविक अवस्थाको बारेमा परिचित हुन र सेवा तथा परामर्श प्रदान गर्न कम्तिमा वर्षको एक पटक नागरिकको घरदैलोमा स्वास्थ्यकर्मी पुग्ने गरी जनता स्वास्थ्य घरदैलो कार्यक्रम संचालन गरिनेछ ।
ू नगरका सम्पुर्ण नागरिकहरुको र विशेष गरी गर्भवती, सुत्केरी तथा बालबालीहरुको पोषण स्थितीलाई प्रवद्र्धन गर्न बहुक्षेत्रिय पोषण कार्यक्रमलाई प्रभावकारीताका साथ संचालन गरिनेछ छ ।
ू खानेपानी सरसफाई स्वच्छता सम्बन्धी जनचेतना तथा फोहर व्यवस्थापन वर्गीकरण र न्युनिकरण सम्बन्धी समुदाय स्तरमा सचेतना कार्यक्रम संचालन गरिनेछ ।
ू बलवा नगरपालिकामा सुविधा सम्पन्न १५ शैंया आधारभुत अस्पतालनिर्माण गर्न विशेष प्राथमिकता दिइने छरु
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु

३)लैगिँक समानता तथा समावेशिकरण नीति
ू नगर क्षेत्रभित्र रहेका धार्मिक,सांस्कृतिक र पुरात्तात्विक महत्वका धरोहरहरुको संरंक्षण र सम्र्वद्धनमा विशेष जोड दिई विभिन्न जातजातीका ललितकाला र संस्कृतिको संरक्षण साथै जर्गेना गर्न सहयोग गरिनेछ ।
ू जनजाति, दलित,मुसलिम तथा अल्पसंख्यकहरुको क्षमता विकास गर्दै उनीहरुका परम्परागत सीप र पेशाको संरक्षण गरी आयआर्जनमा टेवा पुग्ने गरी कार्यक्रम संचालन गरिनेछ ।
ू सघींय सरकार एवं प्रदेश सरकारको नीति अनुरुप वालविवाह निर्मूल नगरपालिका घोषणा गर्नको लागि महिला जागरण समुह एवं टोल विकास संस्थाहरुलाई सामुदायिक परिचालनका माध्यमबाट अग्रसर गराइनेछ ।
ू ज्येष्ठ नागरिकलाई अनुभव आदान प्रदान, भलाकुसारी एवं मनोरञ्जनका लागि ज्येष्ठ नागरिक मिलन केन्द्र जस्ता उपयुक्त स्थानको खोजी गरी सामग्री हस्तान्तरण मार्फत ज्येष्ठ नागरिक मिलन केन्द्र संचालनमा ल्याइनेछ ।
ू नगर क्षेत्रमा यौनजन्य हिँसा तथा यौन जन्य दुर्वव्यवहार विरुद्धमा सचेतनामुलक कार्यक्रम, किशोर किशोरीलाई जीवनउपयोगी सीप लैंगिक हिँसा न्युनिकरण,जातीय छुवाछुत विरुद्धका कार्यक्रम साथै लक्षित वर्ग केन्द्रित विविध कार्यक्रमहरु संचालन गरी समाजमा सचेतना जागरण कार्यक्रम गरिनेछ ।

पूर्वाधार विकास नीति

१)रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु ूरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुू रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु, रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु, रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु, रुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरु रुरु रुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रु रुरु। रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरु रुरु। रुरु। रुरु। रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रु रुरु। रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु
रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु ूरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु, रुरुरुरुरुरुरु ,रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
२)रुरुरु ,रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुस् रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरु,रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु ्र
३)रुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु, रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरु रुरु रुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रु ्र
ू रुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र

४)रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरु
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरुरु, रुरुरुरुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु

वातावरण तथा व्यवस्थापन
१)वातावरण संरक्षण तथा विपद व्यवस्थापन
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु
रु० रुरुरुरुरुरुरुरु,रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरुरुरुरु,रुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ,रुरुरुरु ,रुरुरुरु,रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु ्र
ू रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रु ्र
ू रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरु रुरुरुरु रु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रु ्र
ू रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु

संस्थागत विकास , सुशासन तथा सेवा प्रवाह
ू रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु,रुरुरुरुरुरुरुरुरु,रुरुरुरुरुरुरुरु,रुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरु रुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रु
ू रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु
ू रुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरु, रुरुरुरु,रुरुरुरुरु,रुरुरुरु रुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रुरुरु रुरुरुरुरुरुरु रुरुरुरुरुरु रु

न्यायिक कार्य सम्पादन सम्बन्धी नीति
१. न्यायिक समितिलाई नगरपालिकाको मुख्य अंगको रुपमा स्थापित गरि न्याय सम्पादन कार्यलाई सर्वसुलभ बनाइनेछ ।
२. गाउँबस्तीमा हुने साना तिना विवाद समाधान गर्न मेलमिलापकर्ताहरुको माध्यम अपनाउने नीति लिइनेछ ।
३. विवादका पक्षहरुलाई उजुरी दर्ता गर्न सहजिकरणका लागि वडा कार्यालयहरुलाई सम्पर्क कार्यालयको रुपमा विकास गरिनेछ ।
४. न्याय सम्पादनका लागि नगरपालिकामा छुट्टै न्यायिक इजलासको व्यवस्थापन गरिनेछ ।
५. न्यायिक समितिको कार्य सञ्चालनमा दस्तावेजिकरण तथा तथ्याङक आवधिक गर्न सूचना प्रविधि मैत्रि निति लिइने ।

आदरनीयनगरसभा सदस्य ज्यूहरू ः
वलवा नगरपालिकाले प्रस्तावित वजेट तथा कार्यक्रम तर्जुमा गर्दा मुलतः नेपालको संविधान २०७२ को अनुसूची ८ र ९ मा उल्लेखित स्थानीय तहको एकल तथा साझा अधिकार सुची, आर्थिक अधिकार र आर्थिक कार्य प्रणाली, मौलिक हकहरु, आर्थिक सामाजिक विकास, साधन श्रोतको उपयोग नीति, अर्थ मन्त्रालय, प्रदेश सरकारबाट प्राप्त समानीकरण अनुदानको मार्गदर्शन र संघीय मामिला तथा स्थानिय विकास मन्त्रालयबाट प्राप्त मार्गदर्शन, सहभागितामूलक योजना छनौट पद्धति, विकासका समसामयिक मुद्दाहरु जस्तै सामाजकि संरक्षण, दीगो विकास, जलवायु परिवर्तन, विपद व्यवस्थापन, लैगिंक सशक्तिकरण तथा समावेशी विकास समेतलाई आधार मानी नगरकार्यपालिकाबाट स्वीकृत गरी यो गरिमामय नगरसभामा आगामी आ.व. २०७९।०८० को अनुमानित प्रस्तावको आय(व्ययको विवरण प्रस्तुत गर्न अनुमती चाहन्छु ।
वलवा नगरपालिकाको आगामी आ. व. २०७९÷०८० को लागी कुल बजेट जम्मा रू. ५७,२०,३५,०००।००विनियोजन गरेको छु।

उपस्थित महानुभावहरु,
प्रस्तावित बजेट एवं योजनाको प्रभावकारी कार्यान्वयनको लागि आवश्यक क्षमता विकास, संस्थागत, नीतिगत, कार्यविधिगत सुधारका कार्यहरु गर्न सकिएमा कार्यक्रमहरुको कार्यान्वयनको सुनिश्चितता, पारदर्शीता र उत्तरदायित्वमा थप प्रवद्र्धन हुने विश्वास लिएका छौ । हामीले आफुलाई अझ बढी उत्तरदायी, जिम्मेवार र जवाफदेही बनाउँदै सरोकारवालाहरु विचको सहकार्य, समन्वय, सुझाव र सहमतीपुर्ण वातावरणलाई अनुकुल परिवेशमा लैजाने र प्रभावकारी ढंगका साथ साधनहरु परिचालन गरीबलवा नगरपालिकाका जनताको लागी नजिकको जिम्मेवार सरकार हुने भन्ने मान्यतालाई प्रमाणित गर्नेछौ । यो प्रयासलाई सार्थक तुल्याई दिन सहयोग पुर्याउने सवै प्रमुख अतिथि, विशिष्ट अतिथि, अतिथि,उपप्रमुखज्यु, पत्रकार, विषयगत क्षेत्रका प्रतिनिधी, राजनैतिक दलका पदाधिकारीहरु तथा नगर कार्यपालिकामा कार्यरत सम्पुर्ण कर्मचारीहरुका साथै यस कार्यमा सहयोग गर्नुहुने आदरणीय सम्पुर्ण उपस्थित महानुभावहरु प्रति हार्दिक आभार व्यक्त गर्न चाहन्छौ ।
अन्तमा यस नगरसभाबाट प्रस्तुत नगर विकास योजनालाई सफल र प्रभावकारी रुपमा कार्यान्वयन गर्नका लागि सम्वन्धितसवै पक्षबाट निरन्तर सहयोगको अपेक्षा गर्दै यस कार्यमा सक्रिय एवं रचनात्मक सहयोग पुर्याउने निर्वाचित जनप्रतिनिधी ज्यूहरु तथा नगरपालिकाका कर्मचारी ज्यूहरुलाई विशेष धन्यवाद दिन चाहन्छौ । धन्यवाद

जय वलवा नगरपालिका

मिति २०७९ साल असार १० गते रोज ६ शुभम् ।